Η Χριστιανική Ηθική και η Βιοηθική στην Εκπαίδευση: Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά και η μετάγγιση αίματος

Μετάγγιση αίματος

του Θοδωρή Ρηγινιώτη

Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά (ΜτΙ) είναι η μεγαλύτερη ομάδα από πολλές, που προήλθαν από τα θρησκευτικά παρακλάδια των προτεσταντών «Σπουδαστών της Γραφής», που δημιουργήθηκαν στην Αμερική το 1874 από τον Κάρολο Ρώσσελ και μέχρι σήμερα εξαπλώθηκαν σε πάρα πολλές χώρες, αλλά και στη χώρα μας. Η έδρα τους είναι στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης, όπου εδρεύει η ηγεσία τους (το «Κυβερνόν Σώμα»).

Οι ΜτΙ έχουν ως βάση της πίστης τους την Παλαιά Διαθήκη (αν και οι ίδιοι ίσως δεν το συνειδητοποιούν), γι’ αυτό και η ματιά, με την οποία βλέπουν το χριστιανισμό, είναι περισσότερο ιουδαϊκή παρά χριστιανική. Έτσι:

– Δεν πιστεύουν στην Αγία Τριάδα (τον Πατέρα, τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα, δηλ. το χριστιανικό Θεό), αλλά θεωρούν ότι μόνο ο Πατέρας είναι Θεός. Ο Υιός, που έγινε άνθρωπος (ο Ιησούς Χριστός), νομίζουν ότι είναι άγγελος, το «πρώτο δημιούργημα του Θεού», και μάλιστα ότι είναι το ίδιο πρόσωπο με τον αρχάγγελο Μιχαήλ. Το Άγιο Πνεύμα νομίζουν ότι δεν είναι ιδιαίτερο Πρόσωπο – με δική του βούληση, φωνή, δύναμη κ.τ.λ. – αλλά μόνο «η ενεργός δύναμη του Θεού».

– Θεωρούν ότι το όνομα του Θεού είναι «Ιεχωβά». Η λέξη αυτή προέρχεται από το εβραϊκό Γιαχβέ (= Αυτός που υπάρχει), με την οποία απάντησε ο Θεός στο Μωυσή, όταν εκείνος Τον ρώτησε «ποιο είναι το όνομά Σου;» (Παλ. Διαθήκη, Έξοδος, κεφ. 3, στίχ. 13-14). Πιστεύουν ότι μόνο όποιος ονομάζει το Θεό «Ιεχωβά» είναι αληθινός χριστιανός και μπορεί να σωθεί (θα το σχολιάσουμε παρακάτω αυτό).

– Όπως όλοι οι προτεστάντες, αρνούνται να τιμήσουν την Παναγία και τους αγίους, αλλά και στο σταυρό του Χριστού (διδάσκουν μάλιστα ότι ο Χριστός δε σταυρώθηκε σε σταυρό, αλλά σε ένα όρθιο πάσσαλο). Απορρίπτουν τις εικόνες, τους ιερείς, τα Μυστήρια, τα μνημόσυνα και την άποψη ότι οι ψυχές των νεκρών ζουν στον «ουρανό» (στον κόσμο των ψυχών) περιμένοντας την ανάσταση όλων στη Δευτέρα Παρουσία.

Μάρτυρες του Ιεχωβά και μετάγγιση αίματος

Η ηγεσία των Μαρτύρων του Ιεχωβά, διδάσκει ότι η μετάγγιση αίματος απαγορεύεται από τους Χριστιανούς, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει το θάνατό τους!

Με λίγα λόγια, η θέση της εταιρίας Σκοπιά είναι η εξής:

Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά, αν και διδάσκουν ότι η μετάγγιση είναι επικίνδυνη για λόγους υγείας από μολύνσεις, δεν απαγορεύουν το αίμα γι’ αυτό το λόγο. Οι λόγοι είναι καθαρά δογματικοί. Από την αρχή, ο

Θεός έδειξε την απέχθειά του για τη χρησιμοποίηση του αίματος ως τροφής, όταν έδωσε στο Νώε την εντολή να μη φάνε “κρέας με το αίμα του” (Γένεσις 9, 4). Εφ’ όσον ο Νώε ήταν προπάτοράς μας, η απαγόρευση ισχύει και για εμάς.

Αιώνες μετά, ο Θεός έδειξε ότι η απαγόρευση ίσχυε ακόμα, όταν απαγόρευσε στους Ισραηλίτες και σε όσους ζούσαν ανάμεσά τους να τρώνε αίμα (Παλαιά Διαθήκη, Λευϊτικό, 17, 10 – 14).

Και στους Χριστιανούς όμως έδειξε ότι αυτό απαγορεύεται, όταν στην Αποστολική Σύνοδο (στις Πράξεις των Αποστόλων, 15, στίχοι 20, 28, 29), δόθηκε εντολή “να απέχουν από αίμα, και πνιχτό, και ειδωλόθυτα (δηλ. ζώα θυσιασμένα στα είδωλα) και πορνείας”. Το εδάφιο δεν λέει απλά “να μην τρώνε”, αλλά “να απέχουν”, που σημαίνει, ότι δεν πρέπει να το βάζουν καθόλου στο σώμα τους, όπως δεν θα έπρεπε να βάζει στο σώμα του οινόπνευμα εκείνος, που θα του το απαγορεύσει ο γιατρός. Και φυσικά, αν κάποιος βάλει κάτι απαγορευμένο στις φλέβες του, δεν απέχει! Δεν επιτρέπεται να συντηρείς τη ζωή σου με αίμα, ούτε τρεφόμενος με αυτό από το στόμα, ούτε από τις φλέβες.

Στην πραγματικότητα, πρόκειται για μια παρερμηνεία της Αγίας Γραφής. Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις, ο Θεός απαγορεύει στους ανθρώπους να τρώνε ή να πίνουν αίμα, πράγμα που έκαναν πολλές φορές οι ειδωλολάτρες. Καμία από τις παραπάνω περιπτώσεις δεν αναφέρεται σε μετάγγιση αίματος, για τον απλούστατο λόγο ότι τότε δεν υπήρχε μετάγγιση αίματος.

Στις Πράξεις των Αποστόλων η Αποστολική Σύνοδος (συμβούλιο των αποστόλων και των πρεσβυτέρων της Εκκλησίας που συνεδρίασε στα Ιεροσόλυμα το 49 μ.Χ.) χρησιμοποιεί τη λέξη απέχετε και για τα τέσσερα ζητήματα που αναφέρει: και για το αίμα και για τα πνιγμένα ζώα (να μην τα τρώνε οι χριστιανοί) και για τα ειδωλόθυτα και για την πορνεία. Τα τρία πρώτα αναφέρονται σε τροφές, ενώ το τέταρτο (η πορνεία) σε πράξη. Αν απορρίψουμε αυτή την ερμηνεία (που είναι η ερμηνεία αυτής της απόφασης απ’ όλους τους χριστιανούς όλων των εποχών) τότε θα μπορούσαμε να πούμε ό,τι θέλουμε, όπως π.χ. ότι μιλάει μεταφορικά και, λέγοντας «να απέχετε από το αίμα» εννοεί το φόνο. Τέλος, αν πάρουμε κατά γράμμα τη φράση, θα πρέπει να πούμε ότι ένας χριστιανός απαγορεύεται ακόμη και να καθαρίσει την πληγή ενός τραυματία από το αίμα, γιατί και τότε «δεν απέχει από το αίμα», αφού έρχεται σ’ επαφή με αυτό!

Όλα αυτά είναι ακραίες ερμηνείες – ή μάλλον παρερμηνείες – της Αγίας Γραφής και δεν έχουν σχέση με το πραγματικό της νόημα. Η απλή αλήθεια είναι ότι η μετάγγιση αίματος (που για να την αποφύγουν οι Μ.τ.Ι. είναι πρόθυμοι να πεθάνουν ή και να θυσιάσουν τη ζωή των παιδιών τους) δεν είναι αντίθετη με την Αγία Γραφή και γενικά με τη χριστιανική πίστη.

Όσο για την επικινδυνότητα των μεταγγίσεων, βεβαίως το αίμα είναι επικίνδυνο σε κάποιες μεταγγίσεις, αλλά όταν η ζωή κινδυνεύει, και δεν υπάρχει εναλλακτική θεραπεία, τότε θα ήταν παράλογο να σκεφθούμε τους κινδύνους από ηπατίτιδα, AIDS ή άλλες μολύνσεις. Τότε επιβάλλεται η άμεση σωτηρία του ασθενούς.