«Ιατρικώς Υποβοηθούμενος Θάνατος»: Ηθικά ζητήματα για τη δωρεά του σώματος

Ηθικά ζητήματα για τη δωρεά του σώματος

Η νομιμοποίηση της ιατρικής βοήθειας στον θάνατο (Medical Assistance In Dying- MAID) στον Καναδά έχει ως αποτέλεσμα ορισμένοι να επιλέξουν να δώσουν το σώμα τους σε προγράμματα ανατομίας, αλλά έχει προκαλέσει βαθιά ηθικά ζητήματα, αναφέρει ο επικεφαλής της ανατομίας του Πανεπιστημίου McMaster. 

Η χρήση του MAID, που είναι γνωστή και ως «εθελοντική ευθανασία», είναι νόμιμα διαθέσιμη στο Βέλγιο, τον Καναδά, την Κολομβία, τη Γερμανία, το Λουξεμβούργο, την Ελβετία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και ορισμένα μέρη της Αυστραλίας.

Ο Bruce Wainman, διευθυντής του Εκπαιδευτικού Προγράμματος στην Ανατομία στο McMaster, δήλωσε ότι η κοινότητα επιστημόνων στον κλάδο της ανατομίας πρέπει να καθορίσει κατευθυντήριες γραμμές γύρω από αυτές τις δωρεές. Ως αποτέλεσμα, δήλωσε ο Wainman, υπάρχουν ζητήματα σχετικά με την καταλληλότητα της αποδοχής ή της χρήσης δωρεών σώματος MAID, την επικοινωνία με τους δωρητές, συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών που συναινούν, καθώς και τη διαφάνεια γύρω από τη δωρεά του MAID με το προσωπικό, τη σχολή και τους σπουδαστές.

«Σε αυτό το σημείο, δεν είναι σαφές πόσες ανατομικές εφαρμογές ή μεταμοσχεύσεις έχουν λάβει χώρα από άτομα που τελειώνουν τη ζωή τους χρησιμοποιώντας το MAID, καθώς δεν υπάρχουν αξιόπιστες πληροφορίες σχετικά με αυτό το θέμα», δήλωσε ο Wainman, καθηγητής παθολογίας και μοριακής ιατρικής στο McMaster. Στο άρθρο του προσθέτει ότι σκοπός του ήταν να: «Εγείρω δυνητικά ερωτήματα και ηθικά ζητήματα που αντιμετωπίζουν τα προγράμματα δωρεάς σώματος όπου υπάρχει το MAID και να ανοίξει η συζήτηση».

Το πρόγραμμα δωρεάς σώματος του Πανεπιστημίου McMaster έχει αποδεχθεί έξι φορείς MAID από τη

στιγμή που τέθηκε σε ισχύ η νομοθεσία τον Ιούνιο του 2016 και τον Νοέμβριο του 2018. Ο Wainman δήλωσε ότι η διαδικασία λήψης και χρήσης οργάνων από δωρητές που αναλαμβάνουν MAID δημιουργεί πολλές προκλήσεις για ιδρύματα όπως ο McMaster. Μάλιστα συνεχίζει, προσθέτοντας ότι: «Έχουμε μια τεράστια σχέση με πολλούς ανθρώπους στον τομέα της Παρηγορητικής Φροντίδας, έτσι εμφανίζεται το σημείο συζήτησης αν τους ενδιαφέρει η δωρεά του σώματός τους στην ανατομική μελέτη. Στο σημείο αυτό, θεωρούμε ότι οι δυνητικοί δωρητές της MAID είναι πολύ πιο πιθανό να θέλουν να δώσουν το σώμα τους στην επιστήμη. Ως αποτέλεσμα, είμαστε συνήθως σε επαφή με τον ίδιο τον δωρητή που φτάνει σε μας για να μιλήσουμε για δωρεά. Συνεπώς, μια ηθική ερώτηση που αντιμετωπίζω είναι ότι για αυτούς τους ανθρώπους που είναι τόσο ευάλωτοι, που προσπαθούν εκείνη τη στιγμή να αποφασίσουν αν αξίζει να ζήσουν, τους προκαλούμε με κάποιο τρόπο να θέλουν να δωρίσουν. Είναι ένα σοβαρό ζήτημα, καθώς το τελευταίο πράγμα που θέλουμε να κάνουμε είναι να ασκήσουμε οποιαδήποτε πίεση σε αυτό το δύσκολο σημείο της ζωής τους».

Ένα επιπλέον ζήτημα που ανακύπτει είναι σχετικό με την πολυπλοκότητα σχετικά με τον τρόπο επικοινωνίας των περιστάσεων αυτών των δωρεών σώματος με φοιτητές σε προγράμματα ανατομικής εκπαίδευσης σε ακαδημαϊκά ιδρύματα, σημείωσε. Ο Wainman δήλωσε ότι αποφάσισε την άφιξη της πρώτης δωρεάς σώματος του MAID, καθώς επίσης, ότι η πολιτική διαφάνειας και του ανοίγματος του προγράμματος ανατομίας του McMaster θα συνεχιστεί. Προσθέτει επίσης ότι, από μέλη ΔΕΠ μέχρι και τους φοιτητές που αλληλεπιδρούν με τις δωρεές σώματος γνωρίζουν τις περιστάσεις. Μέχρι σήμερα, δεν έχουν διατυπωθεί ανησυχίες.

«Έχουμε συζητήσεις - σημαντικές συζητήσεις - στο εργαστήριο ανατομίας για το τι σημαίνει να λάβεις ένα σώμα που δεν έχει πεθάνει από φυσικά αίτια», είπε. «Στο πιστοποιητικό θανάτου αναφέρει την αιτία που τους υποχρέωσε να αναζητήσουν το MAID, όχι από την ιατρική βοήθεια στον θάνατο, αλλά γνωρίζουμε τις περιστάσεις πέρα ​​από αυτό. Είναι σημαντικό με κάθε τρόπο να είμαστε διαφανείς, είναι ενδιαφέρον για την ανθρώπινη υγεία, και αυτό είναι ένα πρόσθετο ηθικό ζήτημα για να σκεφτούν».

Υπάρχουν κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τη δωρεά σώματος σε εγκαταστάσεις ανατομίας, όπως αυτές της Διεθνούς Ομοσπονδίας Συνδέσμων Ανατομικών (2012) και της Αμερικανικής Ένωσης Ανατομικών (2009). Ωστόσο, ο Wainman επεσήμανε ότι οι εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές δεν αναφέρονται άμεσα στην αποδοχή των οργάνων του MAID, πιθανώς λόγω του νέου χαρακτήρα των νόμων για την ευθανασία. Ως εκ τούτου, οι τρέχουσες κατευθυντήριες γραμμές είναι σιωπηλές σχετικά με τη χρήση των σωμάτων MAID στις ανατομικές επιστήμες. «Είναι αναγκαίες οι περαιτέρω οδηγίες από τοπικές και διεθνείς συστάσεις για την ευαισθητοποίηση σχετικά με αυτό το ευαίσθητο θέμα και για να διασφαλιστεί ότι οι δωρητές του MAID αντιμετωπίζονται με σεβασμό και ότι η ορθή πρακτική γύρω από τις δωρεές του MAID μπορεί να υιοθετηθεί με συνέπεια», δήλωσε ο Wainman. Τέλος, τοποθετήθηκε λέγοντας ότι αυτή είναι μία νέα συζήτηση στον τομέα της βιοηθικής και αναφέρει χαρακτηριστικά ότι: «Είμαι βέβαιος ότι θα ξεκινήσουμε μια τεράστια συζήτηση, η οποία είναι ακριβώς το σημείο αυτού του άρθρου».

 Πηγή: Science Daily

Καλλιόπη Καγκελάρη- Stagiaire EEB

 Αναδημοσίευση από: http://www.bioethics.gr/index.php/el/anakoinosis/2528-21-10-2019