Γκόρντον Άλπορτ (Gordon-Allport 1897-1967)

Γκόρντον Άλπορτ (Gordon-Allport 1897-1967)

Αμερικανός ψυχολόγος, εισηγητής της θεωρίας των γνωρισμάτων και ένας από τους θεμελιωτές της ψυχολογίας της προσωπικότητας.

Προσωπική ζωή του Gordon Allport

Γεννήθηκε στις 11 Νοεμβρίου του 1897 στην πόλη Μοντεζούμα της Ιντιάνα στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και ήταν το πέμπτο παιδί της οικογένειας.

Όταν ήταν έξι ετών, η οικογένειά του μετακόμισε στο Κλίβελαντ του Οχάιο.  Ο πατέρας του, John Edwards Allport, ήταν γιατρός και η μητέρα του, Nellie Edith Allport, ήταν δασκάλα. Καθώς το σπίτι της οικογένειας λειτουργούσε ως ένα είδος νοσοκομείου, ο Γκόρντον και τα τέσσερα μεγαλύτερα αδέρφια του βοηθούσαν συχνά τον πατέρα τους στη φροντίδα των ασθενών. Ως εκ τούτου, το ιατρικό περιβάλλον στο οποίο μεγάλωσε, σε συνδυασμό με την αφοσίωση του πατέρα του στους ασθενείς του και τη βαθιά εκτίμησή του για την επιστήμη φαίνεται πως ήταν στοιχεία που επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό τον μικρό Γκόρντον και αποτέλεσαν τα πρώτα θεμέλια για τη μετέπειτα πορεία του στον κλάδο της ψυχολογίας.

Επρόκειτο για ένα ντροπαλό και απομονωμένο παιδί, που συχνά γινόταν στόχος κοροϊδίας επειδή είχε γεννηθεί με οκτώ δάχτυλα στα κάτω άκρα. Στη διάρκεια της εφηβείας του είχε δημιουργήσει μία δική του επιχείρηση για εκτυπώσεις και ήταν συντάκτης στην εφημερίδα του σχολείου του. Αποφοίτησε από το λύκειο Glenville το 1915 και κέρδισε μία υποτροφία για να σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, όπου βρισκόταν ήδη ο αδερφός του Floyd Henry Allport, σπουδάζοντας σε διδακτορικό επίπεδο. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του εκεί, εξάσκησε τον εθελοντισμό σε διάφορους κοινωνικούς τομείς και το 1919 πήρε το πτυχίο του ολοκληρώνοντας τις φιλοσοφικές και οικονομικές σπουδές του. Στη συνέχεια, ο αδερφός του, Floyd Henry, τον έπεισε να στραφεί στην ψυχολογία με αποτέλεσμα το 1921 να πάρει το μεταπτυχιακό του στον κλάδο και την επόμενη χρονιά ολοκλήρωσε το διδακτορικό του.
Το 1925 παντρεύτηκε την κλινική ψυχολόγο Ada Lufkin Gould και απέκτησαν μαζί ένα παιδί, τον Robert Bradlee Allport, ο οποίος έγινε παιδίατρος. Πέθανε στις 9 Οκτωβρίου του 1967 από καρκίνο στους πνεύμονες στο Κέιμπριτζ της Μασαχουσέτης, σε ηλικία 70 ετών.

Επαγγελματική σταδιοδρομία του Gordon Allport

Το 1924 ξεκίνησε να διδάσκει στο Χάρβαρντ το μάθημα «Προσωπικότητα: Ψυχολογικές και Κοινωνικές Διαστάσεις». Το 1926, και για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, δίδαξε εισαγωγικά μαθήματα ψυχολογίας στο

Κολλέγιο Dartmouth. Στη συνέχεια, επέστρεψε στο Χάρβαρντ όπου και παρέμεινε για το υπόλοιπο της επαγγελματικής του πορείας.
Το 1931 ήταν μέλος της επιτροπής που ίδρυσε το Τμήμα Κοινωνιολογίας του Χάρβαρντ. Το 1939 εξελέγη πρόεδρος της Αμερικανής Ένωσης Ψυχολογίας και το 1944 διετέλεσε πρόεδρος της Εταιρείας Ψυχολογικών Μελετών για Κοινωνικά Θέματα. Το 1963 του απονεμήθηκε το Βραβείο Χρυσού Μεταλλείου από την Αμερικανή Ένωση Ψυχολογίας και την επόμενη χρονιά έλαβε το Βραβείο Διακεκριμένης Επιστημονικής Προσφοράς ξανά από την Αμερικανή Ένωση Ψυχολογίας.

Συμβολή στην ψυχολογία του Gordon Allport

Ο Allport αντιλαμβανόταν την προσωπικότητα ως μία, εντός του ατόμου, δυναμική οργάνωση των ψυχοσωματικών συστημάτων που καθορίζει τις ιδιαίτερες προσαρμογές του στο περιβάλλον γύρω του. Το 1936 μελετώντας τα λήμματα ενός λεξικού εντόπισε πάνω από 4000 λέξεις που περιέγραφαν διαφορετικά στοιχεία της προσωπικότητας και έγινε ιδιαίτερα γνωστός για την ανάπτυξη της θεωρίας των γνωρισμάτων. Υποστήριξε ότι τα γνωρίσματα της προσωπικότητας του κάθε ατόμου δεν εντοπίζονται πλήρως τη στιγμή της γέννησής του αλλά αναπτύσσονται και εξελίσσονται με το πέρασμα του χρόνου και είναι υπεύθυνα για τη συμπεριφορά που υιοθετεί σε κάθε έκφανση της ζωής του.

Θεωρία Γνωρισμάτων Προσωπικότητας

Κατηγοριοποίησε τρία επίπεδα στα οποία εντάσσεται το σύνολο των γνωρισμάτων της προσωπικότητας:
Θεμελιώδη γνωρίσματα. Πρόκειται για τα χαρακτηριστικά που παίζουν κυρίαρχο ρόλο στην προσωπικότητα και διαμορφώνουν εξ ολοκλήρου τη συμπεριφορά του ατόμου. Είναι τα πάθη και οι εμμονές, όπως η ανάγκη για χρήματα, φήμη, αγάπη, εξουσία κλπ. Παρουσιάζονται σπανιότερα και αναπτύσσονται αργότερα στη ζωή.

Κεντρικά γνωρίσματα. Πρόκειται για τα χαρακτηριστικά που αποτελούν τον πυρήνα της προσωπικότητας και δύναται να εντοπιστούν σχεδόν σε κάθε άτομο. Είναι τα βασικά δομικά στοιχεία που διαμορφώνουν το μεγαλύτερο μέρος της συμπεριφοράς του ατόμου, αν και η αίσθηση που αφήνουν δεν είναι τόσο έντονη όσο αυτή των θεμελιωδών γνωρισμάτων. Παραδείγματα κεντρικών γνωρισμάτων είναι η ειλικρίνεια, η ευφυΐα κλπ.

Δευτερεύοντα γνωρίσματα. Πρόκειται για χαρακτηριστικά που εντοπίζονται μόνο σε συγκεκριμένες περιστάσεις, όπως για παράδειγμα συγκεκριμένες προτιμήσεις που μπορεί να έχει το άτομο και που τις γνωρίζει μόνο κάποιος στενός φίλος.
Είπε: «Ο πιο σίγουρος τρόπος για να χάσεις την αλήθεια είναι να προσποιείσαι ότι ήδη την κατέχεις πλήρως.»  
Βιβλία του Gordon Allport
1. Personality Traits: Their Classification and Measurement, με τον Floyd Henry Allport
2. The Goals of Higher Education, με τους Harold Taylor, Jacob Klein και Richard Sullivan
3. Psychology of Religion: A Commentary on the Classic Texts
4. Study of Values: A Scale for Measuring the Dominant Interests in Personality ; Manual (1931)
5. Studies in Expressive Movement (1933)
6. The Psychology of Radio, με τον Hadley Cantril (1935)
7. Trait Names (1936)
8. The Use of Personal Documents, in Psychological Science (1942)
9. ABC's of scapegoating (1948)
10. The Individual and His Religion: A Psychological Interpretation (1950)
11. The nature of personality (1950)
12. The Nature of Prejudice, με τους Kenneth Clark και Thomas F. Pettigrew (1954)
13. Becoming: Basic Considerations for a Psychology of Personality (1955)
14. Personality and social encounter (1960)
15. Waiting for the Lord: 33 Meditations on God and Man
16. Pattern and growth in personality (1961)
17. The Person in Psychology: Selected Essays

Πηγή: https://www.psychology.gr/diasimoi-psychologoi/2439-gordon-allport.html