Οι ηθικοί άνθρωποι αξιοποιούν τη σοφία για να βρουν τη λύση στα προβλήματά τους

Ηθικός προβληματισμός  

Η αρχαία Ελληνική φιλοσοφία, αξιοποιείται ερευνητικά από την Ψυχολογία για την αύξηση της σοφίας στον σύγχρονο άνθρωπο. 

Έχετε παρατηρήσει ότι συνήθως είμαστε καλύτεροι στην αντιμετώπιση των προβλημάτων των άλλων ανθρώπων παρά των δικών μας είτε αφορούν αισθηματικά θέματα είτε εργασιακές εντάσεις; Και ενώ μπορεί να προσεγγίζουμε τα προβλήματα των φίλων μας με σοφία, λογική και μία ήρεμη αντικειμενικότητα, συχνά βλέπουμε τα δικά μας προβλήματα μέσα από έναν προσωπικό, ελαττωματικό, συναισθηματικό φακό.

Μία νέα έρευνα υποστηρίζει ότι δεν προσπαθούν όλοι οι άνθρωποι να αναπτύξουν μία σοφή επιχειρηματολογία για τα δικά τους προσωπικά προβλήματα. Οι άνθρωποι που έχουν κίνητρο να βελτιώσουν τον εαυτό τους και να δείξουν τον καλύτερο εαυτό τους στους άλλους, δεν παρουσιάζουν αυτή την προκατάληψη αλλά τείνουν να βρίσκουν σοφές αιτιολογήσεις για τα δικά τους προβλήματα όσο και για των άλλων.

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στην Ψυχολογική Επιστήμη, ένα επιστημονικό περιοδικό την Ένωσης για την Ψυχολογική Επιστήμη.

Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι οι άνθρωποι που εκτιμούν τα ηθικά κίνητρα, μπορεί να είναι ικανοί να έχουν μία σοφή επιχειρηματολογία για τους εαυτούς τους και να ξεπερνούν προσωπικές προκαταλήψεις που παρατηρήθηκαν σε προηγούμενη έρευνα, εξηγεί ο ψυχολογικός επιστήμονας Άλεξ Χιούϊν του Πανεπιστημίου του Γουότερλου. Αυτό οφείλεται εν μέρει στην ικανότητά τους να αναγνωρίζουν ότι η

οπτική τους γωνία μπορεί να μην είναι αρκετή για να έχουν ολοκληρωμένη αντίληψη μιας κατάστασης, μία έννοια γνωστή ως διανοητική ταπεινοφροσύνη.

Οι προηγούμενες έρευνες εστίαζαν ως συνήθως στο πώς οι καταστάσεις μπορούν να επηρεάσουν το επίπεδο του σοφού συλλογισμού ενός ανθρώπου αλλά σύμφωνα με αυτά τα ευρήματα μπορεί να παίζουν ρόλο και τα προσωπικά κίνητρα.

Από όσο γνωρίζουμε, αυτή είναι η πρώτη έρευνα που δένει εμπειρικά αυτήν την διατύπωση της αρετής με την σοφία, μια σύνδεση που έκαναν οι φιλόσοφοι για πάνω από δύο χιλιετίες, λέει ο Χιούϊν. Αυτά τα ευρήματα ανοίγουν νέες λεωφόρους για μελλοντική έρευνα για να μελετήσουμε πώς να αυξήσουμε το επίπεδο σοφίας ενός ανθρώπου.

Προκειμένου να εξερευνήσουν την σύνδεση ανάμεσα στα προσωπικά ιδεώδη και την αιτιολόγηση, οι ερευνητές ψυχολόγοι πραγματοποίησαν έρευνα στην οποία συμμετείχαν 267 φοιτητές πανεπιστημίου.

Οι συμμετέχοντες ανέφεραν τον βαθμό στον οποίο ήταν διατεθειμένοι να επιδιώξουν την αρετή βαθμολογώντας την συμφωνία τους με δηλώσεις όπως «Θα ήθελα να συνδράμω στους άλλους ή στον κόσμο γύρω μου» και «Θα ήθελα να κάνω αυτό στο οποίο πιστεύω». Έπειτα, τους ανατέθηκε με τυχαία επιλογή, να σκεφτούν είτε για κάποια προσωπική διένεξη είτε για την διένεξη κάποιου στενού φίλου, να φανταστούν ότι η διένεξη δεν είχε επιλυθεί ακόμη και να περιγράψουν πώς σκέφτονταν και αισθάνονταν για την κατάσταση αυτή. Στο τέλος, αξιολόγησαν πόσο χρήσιμες θα ήταν διαφορετικές στρατηγικές αιτιολόγησης (π.χ. αναζήτηση συμβιβασμού, υιοθέτηση της οπτικής γωνίας κάποιου έξω από την υπόθεση) για να αντιμετωπίσουν την συγκεκριμένη διένεξη.

Όπως ήταν αναμενόμενο, οι συμμετέχοντες που συλλογίστηκαν το δίλημμα ενός φίλου τους, θεώρησαν πιο χρήσιμες τις πιο σοφές στρατηγικές από ό,τι οι συμμετέχοντες που σκέφτηκαν τα προσωπικά τους θέματα.

Όμως, το κίνητρο επιδίωξης της ηθικής, φαινόταν να κλείνει αυτό το κενό καθώς οι συμμετέχοντες που σκέφτηκαν τα προσωπικά τους προβλήματα βαθμολόγησαν ως περισσότερο πολύτιμες τις στρατηγικές σοφής αιτιολόγησης καθώς το κίνητρο τους να επιδιώξουν την αρετή αυξήθηκε.

Περαιτέρω αναλύσεις απεκάλυψαν δύο συγκεκριμένα συστατικά σοφής αιτιολόγησης που είχαν την μεγαλύτερη σημασία: να λαμβάνουμε υπόψη τις απόψεις άλλων ανθρώπων και η διανοητική ταπεινοφροσύνη.

Οι άνθρωποι που εκτιμούν την ηθική μπορούν να αιτιολογούν πιο σοφά επειδή αναγνωρίζουν ότι η κατανόηση της πλήρους έκτασης του προβλήματός τους απαιτεί να προχωρήσουν πέρα από την προσωπική τους οπτική.

Όπως δείχνουν αυτά τα ευρήματα, η δική σου προσωπικότητα και ο προσανατολισμός των κινήτρων σου, μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητά σου να προσεγγίζεις τα προσωπικά σου προβλήματα με έναν πιο ήρεμο και σοφό τρόπο, λέει ο Χιούϊν.

Ο Χιούϊν και οι συνάδελφοί του ελπίζουν να ελέγξουν αυτή τη σχέση με επιπρόσθετες πειραματικές μελέτες, εξετάζοντας αν η εκπαίδευση των ανθρώπων στην εκτίμηση ηθικών κίνητρα, δηλαδή να εστιάζουν στα προσωπικά τους ιδεώδη και να βοηθούν τους άλλους, τονώνει την ικανότητά τους να χρησιμοποιούν στρατηγικές σοφής αιτιολόγησης.

Πηγή: medicalexpress.com
Έρευνα: The Wisdom in Virtue: Pursuit ofVirtue Predicts Wise Reasoning About Personal Conflicts
Απόδοση: Έφη Μεσιτίδου

Αναδημοσίευση από: https://www.psychologynow.gr/psychology-in-our-life/personality/4201-oi-ithikoi-anthropoi-aksiopoioyn-ti-sofia-gia-na-vroun-ti-lysi-sta-provlimata-tous.html

Σχετικοί σύνδεσμοι:

Ηθική νοημοσύνη. Το επίκτητο χάρισμα

Η ηθική θεώρηση της ψυχής στην Παλαιά Διαθήκη

Εξάρτηση απ' το διαδίκτυο 

Ψυχολογικές προϋποθέσεις τήρησης των εντολών.

Το παράδοξο της ταυτότητάς μας  

Υποκειμενικότητα και Αγάπη

Σχολικός εκφοβισμός - bullying (video)

Λορενς Κόλμπεργκ (Lawrence Kohlberg 1927-1987)

Φρόυντ Σίγκμουντ (Freud Sigmund 1856-1939)