Γενετικά Τροποποιημένα Τρόφιμα

Γενετικά Τροποποιημένα Τρόφιμα

Όταν λέμε μεταλλαγμένα τρόφιμα ή γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα, αναφερόμαστε σε τρόφιμα, τα οποία έχουν δημιουργηθεί χρησιμοποιώντας τις πρόσφατες τεχνικές της μοριακής βιολογίας. Τα τρόφιμα αυτά έχουν τροποποιηθεί μέσα στα εργαστήρια, όπου οι επιστήμονες απομονώνουν γονίδια, κολλώντας τα σε άλλους οργανισμούς, με σκοπό την ενίσχυση κάποιων επιθυμητών χαρακτηριστικών, όπως η αντοχή στο κρύο, στα εντομοκτόνα ή ακόμα επειδή όπως πιστεύουν τα τρόφιμα αυτά αποκτούν μεγαλύτερη θρεπτική αξία.

Η γενετική μηχανική είναι η επιστήμη που ασχολείται με την δημιουργία τέτοιων προϊόντων. Για παράδειγμα οι γενετιστές απομονώνουν ένα γονίδιο που είναι ανθεκτικό στις έντονα κρύες καιρικές συνθήκες και το "κολλάνε" στο DNA ενός φυτού. Το νέο, τροποποιημένο, φυτό θα αποκτήσει μεγαλύτερη αντοχή σε αυτό το χαρακτηριστικό. Δεν μεταφέρονται μόνο γονίδια από ένα φυτό στο άλλο, αλλά και από ένα ζωικό οργανισμό σε ένα φυτό. Για παράδειγμα οι γενετιστές επικόλλησαν το γονίδιο ενός βακίλου, το οποίο σκοτώνει ένα είδος προνύμφης που είναι υπεύθυνη για την καταστροφή σοδειών καλαμποκιού, στο καλαμπόκι. Το νέο αυτό γενετικά τροποποιημένο καλαμπόκι παράγει το δικό του εντομοκτόνο. Άλλα παραδείγματα είναι δημιουργία ντοματών με γονίδια ψαριού, ψάρια με ανθρώπινο γονίδιο, πατάτες με γονίδια από κοτόπουλο κλπ.

Η νέα αυτή τεχνολογία έχει φέρει αναστάτωση και ανησυχία στους κύκλους των οικολογικών οργανώσεων, μιας και αρκετοί επιστήμονες εφιστούν την προσοχή μας. Τονίζουν ότι παίζουμε με τους κανόνες της φύσης, τους οποίους ακόμα δεν γνωρίζουμε καλά. Όπως λένε, αποτελέσματα αυτών των καινοτομιών ήταν η νόσος των τρελών αγελάδων, η δημιουργία επικίνδυνων αλλεργιών κ.ά.

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΩΝ ΤΡΟΦΩΝ

Αντίσταση στα εντομοκτόνα και τα ζιζανιοκτόνα. Οι αγρότες χρησιμοποιούν τόνους εντομοκτόνων για να προστατεύσουν την σοδειά τους. Αυτό έχει επικίνδυνες συνέπειες τόσο στην υγεία μας, όσο και

στο περιβάλλον. Επιπλέον το κόστος της χρήσης αυτών των φαρμάκων ανεβάζει το κόστος των τροφίμων, γεγονός που οδηγεί φτωχές χώρες να μην μπορούν να ταΐσουν τους κατοίκους τους. Η νέα τεχνολογία των τροποποιημένων τροφών μπορεί να βοηθήσει, δημιουργώντας προϊόντα ανθεκτικά στα έντομα ή προϊόντα που μπορούν μόνα τους να προστατευτούν. Ίσως ακόμα και φυτά που αντέχουν στα ζιζανιοκτόνα. Έτσι δεν χρειάζεται η εντατική χρήση τέτοιων φυτοφαρμάκων, κάνοντας πιο υγιεινά τα τρόφιμα αυτά και προστατεύοντας την υγεία των αγροτών.

Αντίσταση στις ασθένειες και το κρύο. Πολλοί ιοί και βακτήρια προκαλούν ασθένειες σε φυτά. Οι επιστήμονες τροποποιούν τον γενετικό κώδικα των φυτών αυτών έτσι ώστε να είναι πιο ανθεκτικά, όχι μόνο σε τέτοιους επιβλαβής μικρο-οργανισμούς αλλά και στο κρύο.

Αντίσταση στην ξηρασία και στην αλμυρότητα του νερού. Καθώς μεγάλες καλλιεργήσιμες εκτάσεις έχουν μετατραπεί σε οικισμούς ή ξενοδοχειακές και βιομηχανικές μονάδες, είναι μεγάλη ανάγκη να βρεθούν νέες καλλιεργήσιμες εκτάσεις. Η ξηρασία όμως και το αλμυρό νερό κάνει αδύνατη πολλές φορές μια τέτοια προοπτική. Δημιουργώντας φυτά ανθεκτικά σε τέτοιες καταστάσεις θα λύσουμε πολλά προβλήματα σε χώρες με λιγοστή καλλιεργήσιμη γη, όπως π.χ. οι χώρες της Αφρικής. 

Καταπολέμηση της φτώχειας του υποσιτισμού. 

Υπάρχουν περιοχές της γης όπου οι άνθρωποι δεν μπορούν να θρέψουν τους ίδιους και τις οικογένειές τους. Ο υποσιτισμός εξακολουθεί να είναι ένα τεράστιο πρόβλημα για τις χώρες του λεγόμενου τρίτου κόσμου. Η φτώχεια αναγκάζει τους ανθρώπους να τρέφονται με λίγες αποκλειστικά τροφές, μην παίρνοντας όλες τις απαραίτητες θρεπτικές ουσίες. Αυτό έχει σαν συνέπεια πολλά προβλήματα υγείας. Για παράδειγμα πολλές περιοχές της νοτιοανατολικής Ασίας, τρέφονται αποκλειστικά με ρύζι. Το ρύζι δεν παρέχει όλες τις απαραίτητες θρεπτικές ουσίες. Η βιταμίνη Α που είναι σημαντική για την λειτουργία των ματιών βρίσκεται σε πολύ χαμηλές, μη επαρκής, ποσότητες. Αποτέλεσμα να υπάρχουν μεγάλος αριθμός ανθρώπων με προβλήματα όρασης στην περιοχή. Το Ελβετικό Ινστιτούτο Βιοτεχνολογίας δημιούργησε ένα είδος "χρυσού ρυζιού", όπως το ονομάζει, με υψηλή περιεκτικότητα σε β-καροτύνη (βιταμίνη Α).

Φαρμακευτική. Τα εμβόλια και τα φάρμακα έχουν υψηλό κόστος παραγωγής και συνήθως απαιτούν ειδικές αποθήκες για να διατηρηθούν, συνθήκες που είναι πολύ δύσκολες σε χώρες του τρίτου κόσμου. Οι επιστήμονες προσπαθούν να αναπτύξουν εμβόλια σε φαγώσιμη μορφή, μέσα σε ντομάτες και πατάτες π.χ. Τα εμβόλια αυτής της μορφής, μέσα σε μεταλλαγμένα τρόφιμα δηλαδή, θα μπορούν να μεταφερθούν και να αποθηκευτούν ευκολότερα.

Βιοκαθαρισμός της μολυσμένης γης. Η μόλυνση του εδάφους είναι ένα έντονο πρόβλημα σε πολλές περιοχές. Οι επιστήμονες προσπαθούν να δημιουργήσουν ειδικά είδη δέντρων (λεύκες) που θα καθαρίζουν την γη από το μολυσμένο με βαρέα μέταλλα χώμα.

ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΩΝ ΤΡΟΦΩΝ

Περιβαλλοντικοί Κίνδυνοι.

Βλάβες σε άλλους οργανισμούς. Πριν από μερικά χρόνια δημοσιεύτηκε μια έρευνα από το περιοδικό "Nature" ότι, η γύρη από ένα μεταλλαγμένο καλαμπόκι σκότωνε κατά χιλιάδες ένα είδος πεταλούδας. Η συγκεκριμένη πεταλούδα τρέφεται με γαλακτώδη φυτά και όχι με καλαμπόκι. Η γύρη όμως από το μεταλλαγμένο καλαμπόκι μεταφέρθηκε, με την βοήθεια του ανέμου, σε διπλανές εκτάσεις όπου υπήρχαν φυτά, με τα οποία τρέφεται η πεταλούδα, προκαλώντας τον θάνατό τους. Δυστυχώς, κάτι παρόμοιο μπορεί να γίνει με οποιοδήποτε είδος και να προκαλέσει ζημιά στην υγεία ολόκληρων ανυποψίαστων πληθυσμών.

Εξασθενημένη δράση εντομοκτόνων και ζιζανιοκτόνων. Πολλοί φοβούνται πως, όπως τα κουνούπια απέκτησαν ανθεκτικότητα σε ισχυρά εντομοκτόνα (όπως το DDT), έτσι και τώρα σιγά-σιγά η ίδια η φύση, μέσω της βιολογικής επιλογής, θα δημιουργήσει υπερφυσικά έντομα ή ζιζάνια που δύσκολα θα μπορούν να καταπολεμηθούν. Όταν λέμε φυσική επιλογή εννοούμε ότι επιβιώνουν τα ισχυρά είδη που μπόρεσαν να αντισταθούν σε αυτά τα εντομοκτονα, τα οποία με την σειρά τους θα γεννήσουν ανθεκτικότερους οργανισμούς.

Κίνδυνοι για την υγεία του ανθρώπου. 

Αλλεργίες. Πολλά παιδιά στις ΗΠΑ και την Ευρώπη έχουν αναπτύξει επικίνδυνες αλλεργίες σε μεταλλαγμένους ξηρούς καρπούς και άλλες τέτοιες τροφές. Υπάρχει πιθανότητα η εισαγωγή συγκεκριμένων γονιδίων σε τροφές, να προκαλέσει αλλεργικά σοκ σε άτομα που είναι επιρρεπή σε συγκεκριμένες αλλεργίες. Μια πρόταση για την εισαγωγή ενός γονιδίου από ένα Βραζιλιάνικο είδος καρυδιού στην σόγια, εγκαταλείφθηκε επειδή υπήρχε φόβος αλλεργικών επιπλοκών.

Άγνωστες συνέπειες για την ανθρώπινη υγεία. Υπάρχει αυξημένος προβληματισμός για την εισαγωγή ξένων γονιδίων σε τροφές, λόγω των ανεπιθύμητων αντιδράσεων στην ανθρώπινη υγεία. Έρευνες σε ποντίκια έχουν δείξει απρόσμενες επιπλοκές και αλλοιώσεις σε όργανα των ζώων που τρέφονταν με μεταλλαγμένες ζωοτροφές.

Ηθικά διλήμματα.

Η επέμβαση στους νόμους και μηχανισμούς της φύσης, αναδεικνύει μια σειρά από προβληματισμούς, που αφορούν την παραβίαση των αξιών τόσο της ανθρωπότητας, όσο και των ίδιων των οργανισμών που μεταλλάσσονται.

Η ανάμιξη ζωικών και φυτικών γονιδίων γεννά ερωτήματα, σχετικά με το τι προϊόντα είναι τελικά αυτά που προκύπτουν. Οι κίνδυνοι μπορεί να είναι καταστροφικοί (π.χ. νόσος των τρελών αγελάδων).

http://www.agogiygeias.gr/joomla/index.php?option=com_content&view=article&id=35%3A2010-07-29-12-12-40&catid=16%3A-&Itemid=33&showall=1