Η Παλαιά Διαθήκη στη ζωή της Εκκλησίας

Η Παλαιά Διαθήκη στη ζωή της Εκκλησίας

Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου  

Θεωρώ σημαντική την σημερινή εκδήλωση γιατί θα παρουσιασθεί η έκδοση της μετάφρασης των πρώτων πέν­τε τόμων της Παλαιάς Διαθήκης από την Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος. Και είναι σημαν­τικό αυτό το γεγονός, αφ’ ενός μεν γιατί είναι μια έκ­δοση που δεν είναι εμπορική και, ενδεχομένως, δεν θα ευρισκόταν άλλος εκδοτικός οίκος που θα έκανε αυτό το έργο, αφ’ ετέρου δε γιατί έτσι μας δίνεται η δυνατό­τητα να δούμε την αξία της Παλαιάς Διαθήκης και την θεολογία της. Αυτό δείχνει και την εκκλησιολογία που διακρίνει την Αποστολική Διακονία, αφού ενδιαφέρεται για την έκδοση τέτοιων σημαντικών, μη εμπορικών εκ­κλησιαστικών κειμένων. 

Θα περιορίσω το θέμα μου σε δύο σημεία. Το πρώτον η θεολογία της Παλαιάς Διαθήκης και το δεύτερον η έκ­δοση των πρώτων πέντε τόμων της Παλαιάς Διαθήκης από την Αποστολική Διακονία.

Η θεολογία της Παλαιάς Διαθήκης 

Τα βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης έχουν σημαντική θέ­ση μέσα στην Εκκλησία και αυτό φαίνεται από την ερμηνεία που κάνουν οι άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας, αλλά και από την ένταξή τους στην λειτουργική ζωή της Εκκλησίας. Δεν υπάρχει ιερή ακολουθία στην οποία να μην αναγιγνώσκωνται κείμενα από την Παλαιά Διαθήκη, κυρίως στην ακολουθία τού Εσπερινού και τού Όρθρου. Έπειτα, οι Πατέρες της Εκκλησίας ερμηνεύουν πολλά κείμενα της Παλαιάς Διαθήκης μέσα από τα γεγονότα που συνέβησαν στην Καινή Διαθήκη. Με άλλα λόγια δεν μελετάμε την Παλαιά Διαθήκη για να κατανοήσουμε στην συνέχεια την Καινή Διαθήκη, αλλά μέσα από την αποκάλυψη του Θεού, που έγινε εν Χριστώ στην Καινή Διαθήκη, μπορούν να ερμηνευθούν πολλά γεγονότα της Παλαιάς Διαθήκης.
Στην συνέχεια θα εντοπισθούν μερικά σημεία που δεί­χνουν την θεολογία της Παλαιάς Διαθήκης.

α) Η ιερά Ιστορία

Όταν ομιλούμε γενικά για ιστορία, εννοούμε τα διά­φορα γεγονότα τα οποία συνέβησαν στον χρόνο και τον χώρο, και τα οποία καθορίζουν το μέλλον των λαών, των Εθνών και των ανθρώπων στο Ιστορικό επίπεδο και γί­γνεσθαι.
Όμως, πέρα από αυτήν την ιστορία, την οποία καθο­ρίζουν τα διάφορα γεγονότα η οι χαρισματικές προσωπι­κότητες, υπάρχει και η ιερά Ιστορία, που την καθορίζουν οι Προφήτες στην Παλαιά και την Καινή

Ο κορονοϊός σταματά τις δοκιμές φαρμάκων για πολλές άλλες ασθένειες

Ο κορονοϊός σταματά τις δοκιμές φαρμάκων

για πολλές άλλες ασθένειες

Όταν ξεκίνησε το 2020, η Neena Nizar και η οικογένειά της ήταν έτοιμες να συγκεντρώσουν το καρπό μιας δεκαετίας σκληρής δουλειάς και θυσίας: μια κλινική δοκιμή πειραματικής θεραπείας για τη σπάνια γενετική διαταραχή των δύο υιών της που είχε προγραμματιστεί να ξεκινήσει πριν από το τέλος του έτους.

Στη συνέχεια ήρθε ο COVID-19. Οι εργασίες για την εκτίμηση της τοξικότητας της πειραματικής θεραπείας στα ζώα έχουν σταματήσει, επειδή τα εργαστήρια έχουν αναγκαστεί να κλείσουν. Το ίδιο για την εταιρεία που επρόκειτο να κατασκευάσει το φάρμακο για κλινικές δοκιμές.

Οι γιοι της Nizar έχουν μια εκφυλιστική διαταραχή που ονομάζεται Νόσος Jansen, η οποία παρεμποδίζει την ικανότητα του οργανισμού να ρυθμίζει το ασβέστιο και το φώσφορο, προκαλώντας βλάβη στους νεφρούς και οστικές παραμορφώσεις. Ο μεγαλύτερος γιος της, ο οποίος είναι 11 ετών, υποβαλόταν σε τουλάχιστον μία επέμβαση κάθε χρόνο για τα τελευταία πέντε χρόνια και η Nizar ξέρει ότι όσο περισσότερο μένει να περιμένει να λάβει την πειραματική θεραπεία, τόσο λιγότερο πιθανό είναι αυτή να δουλέψει.

Οι επιστήμονες σπεύδουν να ξεκινήσουν κλινικές δοκιμές πειραματικών εμβολίων κατά του κοροναϊού και θεραπείες για το COVID-19. Οι ερευνητές έπρεπε να αποσυρθούν από κλινικές δοκιμές θεραπειών για άλλες ασθένειες. «Θα δούμε ένα σχεδόν πλήρες κλείσιμο της κλινικής έρευνας», λέει ο Tim Dyer, διευθύνων σύμβουλος της Addex Therapeutics, μιας εταιρείας βιοτεχνολογίας που εδρεύει στη Γενεύη της Ελβετίας. Στις 18 Μαρτίου, η Addex ανακοίνωσε ότι θα καθυστερήσει την έναρξη κλινικής δοκιμής για την αντιμετώπιση ακούσιων κινήσεων σε άτομα με νόσο του Parkinson. Την επόμενη εβδομάδα, ο φαρμακευτικός κολοσσός Eli Lilly στην Ινδιανάπολη, Ιντιάνα, ανακοίνωσε ότι θα σταματήσει την εγγραφή σε συνεχιζόμενες μελέτες και θα καθυστερήσει την έναρξη νέων δοκιμών. «Η κατάσταση του COVID-19 είναι δυναμική», δήλωσε εκπρόσωπο της ελβετικής φαρμακευτικής εταιρίας Roche στη Βασιλεία. «Βλέπουμε τώρα επιπτώσεις στην κλινική δοκιμή σε όλες τις περιοχές όπου διεξάγουμε κλινικές μελέτες».

Στο Πανεπιστήμιο Yale στο New Haven του Κονέκτικατ, ο ερευνητής καρκίνου του πνεύμονα Roy Herbst αναφέρει ότι οι κλινικές δοκιμές για καρκίνο έχουν μειωθεί «σχεδόν στο μηδέν» και επιτρέπονται μόνο

Οι Πατέρες της Εκκλησίας για τον πόλεμο και την ειρήνη

Οι Πατέρες της Εκκλησίας για τον πόλεμο και την ειρήνη

Ιωάννου Κωστώφ,

Οι Πατέρες της Εκκλησίας για τον πόλεμο και την ειρήνη,
εκδ. Αποστολική Διακονία, Αθήνα 1984, σελ. 21-38 

Οι Πατέρες δεν παραλείπουν να τονίσουν την αναγκαιότητα της εσωτερικής ειρήνης και της ψυχικής γαλήνης: Η ειρήνη του κόσμου συνάπτεται μερικές φορές και για κακό σκοπό. Η ειρήνη όμως του Χριστού δεν μας παρακινεί να ειρηνεύουμε μόνο προς τους άλλους, αλλά και προς τους εαυτούς μας (Αμμώνιος Αλεξανδρηνός, PG 85, 1492D).

Η ειρήνη αποτελεί την κορυφή της πυραμίδας των ευλογιών· χαρακτηρίζεται από ηρεμία και αταραξία του λογικού. Έτσι ο άνθρωπος που εχει ειρήνη είναι φανερός από' τον ήπιο χαρακτήρα του. Αυτός όμως που πολεμάται από τα πάθη του, δεν απόλαυσε ακόμα την ειρήνη που προέρχεται από το Θεό, την οποία ο Κύριος χάρισε στους Μαθητές Του (Ιω. ιδ΄ 27) και η οποία, «όντας πάνω από τις δυνατότητες οποιοσδήποτε νου» (Φιλιπ. δ' 7) θα φρουρεί τις ψυχές αυτών που αξίζουν. Αυτή την ειρήνη εύχεται και ο Απόστολος στις Εκκλησίες, όταν λέγει: «Ας πλεονάσει σε σας η χάρη και η ειρήνη» (Α' Πέτρ. α΄ 2) (Μ. Βασίλειος, ΒΕΠ 52, 54, 1). 

«Ζήτησε την ειρήνη και επιδίωξε την» (Ψαλμ. λγ' 15). Αυτήν εννοούσε ο Κύριος, όταν έλεγε: «Σας αφήνω ειρήνη. Τη δική μου αληθινή ειρήνη σας δίνω, Δεν σας παρέχω εγώ ειρήνη σαν αυτή που δίνει ο κόσμος». (Ιω· ιδ' 27). Αναζητησε λοιπόν την ειρήνη του Κυρίου και προσπάθησε να την απολαύσεις. Κι αυτό δε θα το κατορθώσεις, παρά «προχωρώντας προς το σκοπό σου, δηλαδή το βραβείο που υπόσχεται η πρόσκληση στον ουρανό» (Φιλιπ. γ' 14)]. Διότι εκεί βρίσκεται η αληθινή ειρήνη. Όσο καιρό είμαστε δεμένοι με τις σαρκικές επιθυμίες, βρισκόμαστε στον ίδιο ζυγό μ' αυτά που μας ταράζουν. Ζήτησε λοιπόν την ειρήνη, την εξαφάνιση των θορύβων της κοσμικής ζωής. Απόκτησε γαληνεμένο νου και ήσυχη κι ατάραχη κατάσταση της ψυχής, έτσι που ούτε από τα πάθη να ταρακουνιέται, ούτε να κινδυνεύει να παρασυρθεί σε παραδοχή λάθος αντιλήψεων που οφείλονται στην ελκυστικότητά τους. Έτσι θα έχεις φρουρό στην καρδιά σου την ειρήνη του Θεού, την οποία «δεν μπορεί να κατανοήσει κανένας νους» (Φιλιπ. δ΄ 7). Εκείνος που ζητά την ειρήνη, το Χριστό ζητά, διότι Αυτός «είναι η ειρήνη» (Εφεσ. β' 14). «Αυτός δημιούργησε από τους Ιουδαίους και τους εθνικούς ένα νέο άνθρωπο και έφερε έτσι ειρήνη» (Εφεσ. β' 15)]. «Αυτός ειρηνοποίησε με το αίμα της σταυρικής Του θυσίας είτε τους αγγέλους με όλους μας, είτε τους ανθρώπους μεταξύ τους και με το Θεό» (Κολ. α΄ 20) (Μ. Βασίλειος, ΒΕΠ 52, 87, 3). 

Ο Απ. Παύλος επιθυμεί να καταπαύσουν οι πόλεμοι και οι μάχες και οι ταραχές, και γι' αυτό προτρέπει τους κληρικούς να προσεύχονται για τους ηγεμόνες και τους άρχοντες (πρβλ. Α΄ Τιμ. β' 2). Αυτό βέβαια

ΜΑΝ 2020 – Ένα σύντομο διάλειμμα στην καταστροφική πορεία του ανθρώπου πάνω στη γη (ταινία κινούμενων σχεδίων)

Το 2012 ο Βρετανός Steve Cutts  είχε δημιουργήσει μια εξαιρετική ταινία κινούμενων σχεδίων με θέμα την καταστροφική επέμβαση του ανθρώπου στο  φυσικό περιβάλλον. Στο βίντεο αυτό παρουσιάζεται με ιδιαίτερα γλαφυρό τρόπο η αυτοκαταστροφική πορεία του ανθρώπου πάνω στη γη. 

ΜΑΝ 2012

Το 2020, Steve Cutts  επανέρχεται και δημιουργεί ένα σύντομο βίντεο, θέλοντας να περιγράψει τη μικρή δυστυχώς ανάπαυλα αυτής της αυτοκαταστροφικής πορείας του ανθρώπου πάνω στη γη εξαιτίας των ληφθέντων περιοριστικών μέτρων στις ανθρώπινες δραστηριότητες λόγω του COVID-19

  ΜΑΝ 2020

Ηθική, ευγονική και αναπηρία

Ηθική, ευγονική και αναπηρία

του Ηλία Παυλόπουλου

Στις 16 Φεβρουαρίου, ο Ρίτσαρντ Ντώκινς ξύπνησε ανήσυχος. Είχε βαρεθεί να ακούει ότι η ευγονική δε δουλεύει στους ανθρώπους και τι νόημα έχει να συζητάμε για το αν είναι ηθικό ή όχι, και είπε να ανοίξει μια κουβέντα. Μια κουβέντα που προκάλεσε για άλλη μια φορά θύελλα (twitter-storm) όταν κάποιος κατεβαίνει με αμφιλεγόμενη θέση σε θέματα υψηλής έντασης και επικινδυνότητας όπως οι αμβλώσεις, η ευγονική κλπ. Άσχετα από το προβοκατόρικο της άποψης του Ντώκινς που τελειώνει με το πιασάρικο «τα γεγονότα αγνοούν τις ιδεολογίες», η άποψη του είναι εκ πρώτης όψεως λογική: «αφού λειτουργεί η ευγονική στα ζώα γιατί να μη λειτουργεί στους ανθρώπους». Στην τουιτεροκαταιγίδα, πολλοί ευγενείς επιστήμονες καταθέσαν ότι δε λειτουργεί ακριβώς όπως το λέει στα ζώα μαζί με τους λοιπούς που τον στόλιζαν με διάφορα ωραία κοσμητικά. Αλλά νομίζω ότι το ανωτέρω αντεπιχείρημα είναι λάθος και δεν αποδομεί καθόλου τη θέση του Ντώκινς.

Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή, για να καταλάβουμε λίγο για τι πράγμα μιλάμε. Ευγονική είναι ένας όρος με έντονες ιστορικές αρνητικές καταβολές. Κυριολεκτικά προέρχεται από τη λέξη ευγονία που σημαίνει «υγιείς απόγονοι» αλλά ιστορικά συνδέθηκε με προγράμματα στείρωσης, με τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, με ιατρικά πειράματα και με τακτικές μαζικής εξολόθρευσης της ναζιστικής Γερμανίας και όχι μόνο. Η ευγονική σαν έννοια τέθηκε πρώτη φορά από τον Φράνσις Γκάλτον, ξάδελφο του Δαρβίνου, το 1883, ο οποίος ήθελε να «βελτιώσει το ανθρώπινο απόθεμα». Προγράμματα όπως αυτό στη Σουηδία που απαγόρευε το γάμο ανάμεσα σε επιληπτικούς υπήρχαν ήδη από τον περασμένο αιώνα. Οι ευγονιστές γενικά είχαν δύο στόχους έναν θετικό και έναν αρνητικό. Ο θετικός είχε να κάνει με την ενθάρρυνση των ατόμων με καλή υγεία να αναπαράγονται μεταξύ τους για να έχουν υγιείς απογόνους και ο αρνητικός με το να αποθαρρύνονται άτομα με συγκεκριμένες παθήσεις και αναπηρίες από το να αναπαράγονται έτσι ώστε να εκλείψουν αυτές οι παθήσεις. Ρατσιστικές, σεξιστικές και ταξικές θέσεις σιγά σιγά κυριάρχησαν στο διάλογο (γιατί οι λευκοί Αμερικανοί προτεστάντες έχουν χαμηλότερα ποσοστά γεννήσεων σε σχέση με το μεγάλο αριθμό Καθολικών Ιταλών και Ιρλανδών μεταναστών;). Γερμανοί επιστήμονες μελέτησαν τις αμερικάνικες μεθόδους και στη συνέχεια όταν οι Ναζί πήραν την εξουσία οργάνωσαν τη δική τους ευγονική (υποχρεωτική ευθανασία ατόμων σε ψυχιατρικά ιδρύματα, επιλεκτική αναπαραγωγή Άρειων χαρακτηριστικών, υποχρεωτικές στειρώσεις, απαγόρευση γάμων μεταξύ ατόμων από διαφορετικές κοινωνικές ομάδες και στρατόπεδα συγκέντρωσης για άτομα που ανήκουν σε «κατώτερες» ομάδες).

Αναμφίβολα είμαστε υποχρεωμένοι σήμερα να μην επιτρέψουμε την επανάληψη αυτής της φρίκης. Από

Αμαρτία και μετάνοια

Αμαρτία και μετάνοια

Γ. Μαντζαρίδης, Ομότιμος Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

Όταν κανείς φροντίζει για τις εντολές αυτές, πιστεύει πως έχει όλα τα προσόντα, για να θεωρεί τον εαυτό του ως καλό Χριστιανό.
Όταν μάλιστα τηρεί πιστά την έβδομη εντολή και προφυλάσσεται από τα καλούμενα σαρκικά αμαρτήματα, νομίζει πως έχει ανεβεί στην κορυφή της πνευματικής τελειότητας. Αν ο άνθρωπος αυτός αδιαφορεί για τη χριστιανική αγάπη, που αποτελεί την ουσία του χριστιανικού κηρύγματος, αν δεν γνωρίσει τι θα πει πραότητα ή ταπεινοφροσύνη, το θεωρεί δευτερεύον ή και αδιάφορο. Ο Δεκάλογος της Παλαιάς Διαθήκης, σε συνδυασμό με τον έμφυτο ηθικό νόμο, που υπάρχει στις καρδιές των ανθρώπων, θεωρούνται ως το άλφα και το ωμέγα της χριστιανικής ζωής. Τα πράγματα όμως δεν πρέπει να κρίνονται επιφανειακά. Γι’ αυτό και μια βαθύτερη εξέταση της βιβλικής και της πατερικής διδασκαλίας για την προσέγγιση της ουσίας της αμαρτίας είναι απαραίτητη.

Η ουσία της αμαρτίας κατά την Παλαιά Διαθήκη βρίσκεται στη διάθεση του ανθρώπου να αγνοήσει το Θεό και να τοποθετήσει στη θέση του τον εαυτό του. Την πλαστικότερη περιγραφή της αμαρτίας την προσφέρει το βιβλίο της Γενέσεως με την αφήγηση της πτώσεως των πρωτοπλάστων. Στην Καινή Διαθήκη και την πατερική παράδοση η ουσία της αμαρτίας δεν είναι διαφορετική, αλλά παίρνει μια σαφέστερη μορφή. Αμαρτία εδώ είναι η άρνηση του ανθρώπου να δεχθεί το Ευαγγέλιο του Χριστού και να ζήσει ως μέλος της Εκκλησίας του. Η αμαρτία δεν περιορίζεται σε μεμονωμένες πράξεις, σκέψεις, ενέργειες ή επιθυμίες του ανθρώπου, αλλά είναι μια γενικότερη κατάσταση που εκδηλώνεται με όλα αυτά, χωρίς όμως να εξαντλείται σ’ αυτά.

Για να καταλάβουμε καλύτερα την ουσία της αμαρτίας, χρειάζεται να δούμε τι είναι η απελευθέρωση από αυτήν, δηλαδή η σωτηρία που προσφέρει ο Χριστός στον άνθρωπο. Ο άνθρωπος που ζει στην αμαρτία είναι δούλος της φθοράς και του θανάτου. Οι πράξεις του, οι σκέψεις του, οι ενέργειες και οι επιθυμίες του προσδιορίζονται από την ιδιοτέλεια. Δεν είναι σε θέση ν’ ανοίξει την καρδιά του, να χωρέσει τους άλλους, να τους αγαπήσει, να τους δει ως εικόνες του Θεού, που είναι ο Δημιουργός και η πηγή της ζωής όλων των ανθρώπων. Η φθορά και ο θάνατος είναι αμαρτωλές καταστάσεις, στις οποίες υποδουλώνεται ο άνθρωπος, όταν χάσει την κοινωνία του με την πηγή της ζωής, το Θεό.

Όπως χαρακτηριστικά παρατηρεί ο Μ. Βασίλειος, όσο ο άνθρωπος «αφίστατο της ζωής, τοσούτον προσήγγιζε τω θανάτω. Ζωή γαρ ο Θεός. στέρησις δε της ζωής θάνατος». Ο θάνατος είναι το τίμημα της

Οι Εξαρτήσεις στην Εφηβεία: Διαδίκτυο & Ναρκωτικά

Οι Εξαρτήσεις στην Εφηβεία

Σοφία Δήμου Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπεύτρια με ειδίκευση στο Ψυχόδραμα

Η ζωή βρίσκεται στην επαφή, στη σύνδεση μεταξύ των ανθρώπων, στις συγκρούσεις και τα μονοιάσματα. Στο συναίσθημα, που κάποιες φορές πονάει πολύ κι άλλες είναι βάλσαμο. Και όταν έρχεται η αγκαλιά, το χάδι, το μοίρασμα, το κοίταγμα στα μάτια, οι ψυχές μαλακώνουν κι ο καθένας μας βρίσκει το δρόμο του. Και είναι καλό να μάθουμε να αγκαλιάζουμε πρώτα από όλα τον ίδιο μας τον εαυτό!

Ζούμε στην εποχή της ραγδαίας αναπτυσσόμενης τεχνολογίας, που σημαίνει ότι και το φαινόμενο της εξάρτησης από αυτήν εξελίσσεται και δεν έχει ακόμα κορυφωθεί. Σχεδόν κάθε σπίτι έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο από τουλάχιστον μια συσκευή (κινητό, laptop, tablet), γεγονός που έχει φέρει πολλές αλλαγές: η ενημέρωση γίνεται εύκολα, γρήγορα κι οικονομικά∙ απόψεις ανταλλάσσονται επί παντός επιστητού (blogs, forums)∙ τα άτομα δικτυώνονται κοινωνικά (facebook, instagram, twitter)∙ γνωρίζουν νέα άτομα για σύναψη σχέσης ή ερωτικής επαφής (tinder, match.com)∙ παίζουν ηλεκτρονικά παιχνίδια για να εκτονωθούν∙ βλέπουν βιντεάκια για να χαλαρώσουν και να διασκεδάσουν∙ βρίσκουν διέξοδο από την καθημερινότητα τους.

Οι νέες τεχνολογίες χρησιμοποιούνται από όλες τις ηλικιακές ομάδες ως μέσο επικοινωνίας, γεγονός που καθιστά πιθανό για όλους μας την κατάχρηση ή και την εξάρτηση από αυτές. Ιδιαίτερα μας απασχολεί η εφηβεία, επειδή είναι η χρονική περίοδος που αναδεικνύεται η ταυτότητα του ατόμου. Οι αξίες, οι αρχές, οι στάσεις και τα βιώματα που έχουν δημιουργηθεί κατά την παιδική ηλικία αρχίζουν τώρα να βγαίνουν πιο έντονα στην επιφάνεια.

Κι αυτά σε συνδυασμό με την πολυπλοκότητα της εφηβικής ηλικίας, όπου το άτομο από παιδί θέλει να γίνει ενήλικας, θέλει να ανακαλύψει τον εαυτό του και τον κόσμο, θέλει να ανεξαρτητοποιηθεί και να δώσει το δικό του νόημα στη ζωή του.

Έτσι, η εφηβεία αποτελεί την χρονική περίοδο που οι νέοι υπό την επίδραση διαφόρων σύνθετων παραγόντων (βιολογικών, ψυχολογικών, κοινωνικών), διασταυρώνονται με τις ουσίες και τις τεχνολογίες και μπορεί να μετατραπεί ο πειραματισμός από τις πρώτες και η χρήση των δεύτερων σε κατάχρηση ή κι εξάρτηση από αυτές.

Το φαινόμενο του εθισμού από τις τεχνολογίες ή τις ψυχοτρόπες ουσίες είναι η ξεκάθαρη εκδήλωση μιας δυσλειτουργικής κατάστασης, η οποία δεν εμφανίζεται ξαφνικά στη ζωή ενός ανθρώπου. Οι αιτιολογικοί

Εξαρτήσεις σε καιρό καραντίνας : Κίνδυνος αλλά και ευκαιρία

Εξαρτήσεις σε καιρό καραντίνας

Σημαντική πτώση καταγράφεται στα αιτήματα για βοήθεια που φθάνουν στις υπηρεσίες του ΚΕΘΕΑ, είτε πρόκειται για τις νόμιμες εξαρτήσεις, δηλαδή το αλκοόλ, τον τζόγο, τη χρήση ψηφιακών μέσων, είτε για παράνομες.

Σημαντική πτώση καταγράφεται στα αιτήματα για βοήθεια που φθάνουν στις υπηρεσίες του ΚΕΘΕΑ, είτε πρόκειται για τις νόμιμες εξαρτήσεις, δηλαδή το αλκοόλ, τον τζόγο, τη χρήση ψηφιακών μέσων, είτε για παράνομες.

Τα στελέχη του, ωστόσο, δεν είναι αισιόδοξα ως προς την ερμηνεία αυτής της μείωσης.

 «Αυτή τη στιγμή μπορούμε να αξιολογήσουμε την κατάσταση μόνο από τις τηλεφωνικές γραμμές στήριξης» λέει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ η Ελένη Βοτίκα, υπεύθυνη των προγραμμάτων απεξάρτησης από το αλκοόλ και τον τζόγο.

«Κατ’ αρχάς, η κοινωνία γνωρίζει ότι οι υπηρεσίες λειτουργούν με περιορισμούς, οπότε η απόφαση παίρνει αναβολή. Αλλά, επίσης, είναι σύνηθες οι άνθρωποι που είναι εξαρτημένοι να δημιουργούν άλλοθι για να συνεχίσουν: αφού τα πράγματα είναι τόσο δύσκολα τώρα, δεν είναι καιρός για να κάνω κάτι».

Μια ακόμα εξήγηση είναι ότι πολλές φορές το αίτημα για βοήθεια έρχεται υπό την πίεση ενός εξωτερικού κινήτρου, για παράδειγμα της οικογένειας ή ενός επικείμενου δικαστηρίου.

«Μέσα στην συνθήκη που ζούμε, οι προτεραιότητες έχουν αλλάξει. Έχουν αναβληθεί κάποια προβλήματα και έχουν αναδυθεί άλλα, πιο επείγοντα, που μπορεί για παράδειγμα να σχετίζονται με την εργασία» συμπληρώνει η κ. Βοτίκα.

«Η μείωση που διαπιστώνουμε δεν πρέπει να θεωρηθεί ενδεικτική. Θεωρώ σίγουρο ότι η κατάσταση που βιώνουμε εντέλει θα προκαλέσει στον γενικό πληθυσμό αύξηση της χρήσης ουσιών οι οποίες αλλοιώνουν την συνείδηση, είτε πρόκειται για φάρμακα που με νόμιμο τρόπο βρίσκονται στο σπίτι είτε όχι» τονίζει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο Τάκης Χαλδαίος, υπεύθυνος του προγράμματος Διάβαση για την απεξάρτηση από παράνομες ουσίες.

«Η αύξηση του άγχους, η αύξηση των συγκρούσεων, της ανεργίας και τα οικονομικά προβλήματα, σε συνδυασμό με τον εγκλεισμό σε χώρους περιορισμένους -που έχει βέβαια σημασία πού ζει ο καθένας, με πόσους συγκατοικεί-, είναι επιβαρυντικοί παράγοντες, που μπορεί να οδηγήσουν στην εξάρτηση. Χρειάζεται πολύ μεγάλη προσοχή στην ευκολία με την οποία καταφεύγουμε στις ουσίες που είναι ήδη μέσα στο σπίτι» υπογραμμίζει ο ίδιος.

Ως προς τη χρήση του διαδικτύου και άλλων ψηφιακών εφαρμογών, όπως online παιχνίδια, ο κίνδυνος είναι επίσης ορατός.

«Το ζητούμενο είναι οι γονείς να μην επαναπαυτούν ότι, αφού το παιδί είναι κλεισμένο μέσα στο σπίτι,

Κορωνοϊός, Δημόσια Υγεία και Ανθρώπινα Δικαιώματα

Κορωνοϊός, Δημόσια Υγεία 
και Ανθρώπινα Δικαιώματα

  ΧΑΡΗΣ ΠΟΛΙΤΗΣ

Δικηγόρος ΑΠ, ΣτΕ, δρ. Ιατρικής Ε.Κ.Π.Α., Επισκέπτης Καθηγητής Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου, Καθηγητής Μεταπτυχιακού-Διδακτορικού Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών. Νομικός Σύμβουλος Ηθικής, Δεοντολογίας  ΚΕΕΛΠΝΟ.

Ι. Εισαγωγή

Στις 11 Μαρτίου του 2020 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) κήρυξε την ασθένεια από τον ιό COVID-19, κορωνοιό ως παγκόσμια πανδημία.

Η προστασία της δημόσιας υγείας είναι διαχρονικά συνυφασμένη με τον περιορισμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ατομικών ελευθεριών, που θεωρούνται θεμελιώδη σε ένα κράτος δικαίου.

Η στάθμιση των εννόμων αγαθών είναι ιδιαίτερα σημαντική. Προστασία της δημόσιας υγείας σημαίνει προστασία δύο τουλάχιστον θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Της ζωής και της υγείας.

ΙΙ. Ανθρώπινα Δικαιώματα

Το Διεθνές Δίκαιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εγγυάται ότι καθένας έχει το δικαίωμα στο υψηλότερο εφικτό επίπεδο Υγείας και υποχρεώνει τις κυβερνήσεις να λαμβάνουν μέτρα για την πρόληψη απειλών για τη δημόσια υγεία και να παρέχουν ιατρική περίθαλψη σε εκείνους που την χρειάζονται. Εξαιτίας της έκτασης και της σοβαρότητας της πανδημίας του κορωνοιού, δικαιολογούνται μέτρα περιορισμού συγκεκριμένων δικαιωμάτων όπως της θέσης σε καραντίνα ή της απομόνωσης που περιορίζουν την ελευθερία κίνησης. Από την άλλη πλευρά θα πρέπει να δίδεται ιδιαίτερη έμφαση στα ανθρώπινα δικαιώματα όπως της μη διάκρισης, της διαφάνειας, της προστασίας της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.

Η Επιτροπή Οικονομικών, Κοινωνικών και Πολιτιστικών Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών διακήρυξε ότι το δικαίωμα στην υγεία συνδέεται στενά και εξαρτάται από την εφαρμογή στην πράξη άλλων ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως περιέχονται στο Διεθνή Χάρτη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (International Bill of Rights) που συμπεριλαμβάνουν τα δικαιώματα σε τροφή, στέγη, εργασία, εκπαίδευση, ανθρώπινη αξιοπρέπεια, ζωή, μη εφαρμογή διακρίσεων, ισότητα, την προστασία κατά των βασανιστηρίων, της ιδιωτικής σφαίρας του απορρήτου (privacy), την πρόσβαση σε ενημέρωση και τις αρχές του συνεταιρίζεσται και της ελευθερίας κίνησης. Γίνεται διεθνώς παραδεκτό ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να λαμβάνουν μέτρα ώστε η υγειονομική περίθαλψη να παρέχεται σε όλους χωρίς διάκριση, με σεβασμό στους κανόνες ηθικής και δεοντολογίας.

Σύμφωνα με τις συστάσεις της UNESCO πρέπει κατά την διάρκεια των περιορισμών να διασφαλίζεται το δικαίωμα στην εκπαίδευση με ποικιλία λύσεων υψηλής τεχνολογίας, όπου αυτό είναι εφικτό ή και με άλλες λύσεις λιγότερο υψηλής τεχνολογίας https://en.unesco.org/themes/education-emergencies/coronavirus-school-closures.

Θα πρέπει να καταβάλλεται προσπάθεια να αμβλύνεται το χάσμα γενεών. Θα πρέπει να εξαλειφθεί οποιαδήποτε διάκριση ή και στίγμα και να προστατεύεται το ιατρικό απόρρητο. Η πανδημία του κορωνοιού δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να συνοδεύεται από διακρίσεις, ρατσισμό, ξενοφοβία, βία. Η πρόσβαση στις Υπηρεσίες Υγείας θα πρέπει να επιτρέπεται με σεβασμό στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Αυτό άλλωστε είναι και το νόημα της προστασίας της δημόσιας υγείας, η προσέλκυση εκείνων που έχουν νοσήσει στις υγειονομικές δομές του κράτους, όταν αυτό είναι αναγκαίο. Το κριτήριο επομένως είναι η σοβαρότητα της νόσου και η αναγκαιότητα περίθαλψης και όχι οποιαδήποτε άλλα κριτήρια (https://www.hrw.org/news/2020/03/19/human-rights-dimensions-covid-19-response).

Η ελληνική Πολιτεία είναι πλήρως εναρμονισμένη με τις ανωτέρω αρχές.

ΙΙΙ. Το νομοθετικό πλαίσιο. Ο Ποινικός Κώδικας.

Ο νομοθέτης, ορθώς, στην τελευταία τροποίηση του ΠΚ, σε άρθρο 285, επέβαλε ιδιαίτερα αυστηρές

Μοιράστε τα υπάρχοντά σας μαζί με τον Χριστό! - Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Μοιράστε τα υπάρχοντά σας μαζί με τον Χριστό!

Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Και συ, λοιπόν, δεν μπορείς να ασκήσεις την ακτημοσύνη; Δώσε κάτι από αυτά που έχεις. Δεν μπορείς να σηκώσεις το φορτίο εκείνο; Μοίρασε τα υπάρχοντά σου με το Χριστό.

Δε θέλεις να του τα παραχωρήσεις όλα; Δώσε του έστω και τα μισά, ή ακόμη και το ένα τρίτο. Κάνε τον και στην εδώ ζωή συγκληρονόμο.

Όσα δώσεις σ’ εκείνον, τα δίνεις στον εαυτό σου. Δεν ακούς τί λέει ο Προφήτης; «Τους συγγενείς σου δε θα τους περιφρονήσεις» (Ησ. 58,7). Αν, λοιπόν, δεν πρέπει να περιφρονούμε τους συγγενείς μας, πολύ περισσότερο δεν πρέπει να περιφρονείς τον Δεσπότη που σου έχει όχι μόνο το δικαίωμα της κυριότητος, αλλά και της συγγένειας και άλλα ακόμη πολύ περισσότερα. Σε έκανε, βέβαια, μέτοχο των αγαθών του, χωρίς να πάρει, μάλιστα, τίποτε από σένα, αλλά και πρώτος έκανε την αρχή της ανέκφραστης αυτής ευεργεσίας.


Επομένως, πώς δεν είναι υπόδειξη της πιο μεγάλης ανοησίας, το να μη γίνει κάποιος φιλάνθρωπος ούτε και γι’ αυτήν, έστω, τη δωρεά, ούτε να δώσει αμοιβή για τη χάρη, και να προσφέρει κάτι το μηδαμινό μπροστά σε αυτά τα τόσο μεγάλα και σπουδαία που έχει δεχθεί; Διότι αυτός σε έκανε κληρονόμο των ουρανών, ενώ εσύ δεν του δίνεις ούτε κάτι από αυτά που έχεις πάνω στη γη. Αυτός, και χωρίς καμμία δική σου προκοπή, αλλά αν και ήσουν εχθρός του, σε συμφιλίωσε με τον εαυτό του, εσύ δεν δίνεις ούτε σ’ αυτόν, που είναι φίλος σου και ευεργέτης σου;

Άραγε δε θα ήταν δίκαιο, πριν από τη βασιλεία και πριν από όλες τις δωρεές, να τον ευγνωμονεί κάποιος μόνο για τις δωρεές; Διότι και οι δούλοι, όταν προσκαλούν τους κυρίους τους, για να τους προσφέρουν γεύμα, πιστεύουν ότι δεν προσφέρουν, αλλ’ ότι δέχονται. Εδώ, όμως, έγινε το αντίθετο. Διότι δεν κάλεσε ο δούλος τον κύριο, αλλά ο κύριος πρώτος κάλεσε το δούλο του στο τραπέζι του. Εσύ, όμως, δεν τον προσκαλείς ούτε και μετά από αυτό;

Πρώτος σε έβαλε μέσα στο σπίτι του· εσύ δεν το κάνεις ούτε και δεύτερος; Αυτός, όταν εσύ ήσουν γυμνός, σε έντυσε· εσύ και μετά από αυτά, τώρα που είναι ξένος, δεν τον βάζεις στο σπίτι σου; Πρώτος σε πότισε από το ποτήρι του· εσύ δεν του δίνεις ούτε κρύο νερό; Σε πότισε με το Άγιο Πνεύμα, εσύ δεν ικανοποιείς ούτε τη σωματική του δίψα; Αυτός, αν και είσαι άξιος για την κόλαση, σε πότισε με το Πνεύμα· εσύ, αν και διψά, τον περιφρονείς και μάλιστα, όταν όλα αυτά πρόκειται να τα κάνεις από τις δικές του δωρεές!

Δεν το νομίζεις, δηλαδή, σπουδαίο πράγμα το να κρατήσεις στα χέρια σου το ποτήρι από το οποίο

Πρόοδος ή απειλή η τεχνητή νοημοσύνη;

Πρόοδος ή απειλή η τεχνητή νοημοσύνη;

Κώστας Τσουπαρόπουλος 

Μπορεί να υπάρξουν σήμερα άνθρωποι που κινδυνεύουν να χάσουν τη δουλειά τους από την επέλαση της σύγχρονης τεχνολογίας και να αρχίσουν να προσπαθούν να καταστρέψουν τα drones, τα ρομπότ, τους υπερυπολογιστές και όλα τα εργαλεία και τις εφαρμογές της τεχνητής νοημοσύνης, όπως οι Λουδίτες τον δέκατο ένατο αιώνα κατέστρεφαν τις μηχανές των εργοστασίων για να μην απολυθούν;

Η απάντηση δεν είναι θετική, καθώς η σύγχρονη τεχνολογία είναι πλέον στα χέρια μεγάλων υπερεθνικών δυνάμεων-κολοσσών. Ομως, «το μέλλον θα δείξει αν οι σύγχρονες τεχνολογίες και η τεχνητή νοημοσύνη θα συμβάλουν περισσότερο στην ειρηνική και προοδευτική πορεία του κόσμου ή θα απειλήσουν έτι περαιτέρω τις εύθραυστες σημερινές ισορροπίες», επισημαίνει ο καθηγητής και πρώην υπουργός Εθνικής Οικονομίας Παν. Ρουμελιώτης στο ενδέκατο βιβλίο του με τίτλο «Ρήξη, ο πόλεμος της τεχνητής νοημοσύνης», εκδόσεις Λιβάνη, που παρουσιάστηκε στο ΕΒΕΑ.

Δυο ερευνητές του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, αναφέρεται, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι νέες τεχνολογίες απειλούν το 47% των θέσεων εργασίας στις ΗΠΑ, ενώ ο ΟΟΣΑ (2019) προβλέπει ότι μόνο το 31,6% των θέσεων εργασίας θα επηρεαστεί στις 35 χώρες-μέλη του από τις τεχνολογικές καινοτομίες και την ψηφιοποίηση. Το ερώτημα είναι, κατά τον καθηγητή, αν η ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης θα συνδυαστεί με την αύξηση της παραγωγικότητας και με ειδικά εκπαιδευτικά προγράμματα για τους πολλούς, που θα βρουν χρόνο για ενασχόληση με τον πολιτισμό και άλλες κοινωνικές δραστηριότητες. Διαφορετικά, τονίζει, οι σημερινές εισοδηματικές, μορφωτικές και κοινωνικές γενικότερα ανισότητες στον κόσμο και μέσα από διάφορες χώρες θα οξυνθούν με την περιθωριοποίηση της μη εξειδικευμένης εργασίας και τον πλουτισμό μιας μικρής ομάδας ατόμων που θα ελέγχει τις τεχνολογικές καινοτομίες (π.χ. Μπιλ Γκέιτς).

Στις εφαρμογές της τεχνητής νοημοσύνης περιλαμβάνεται, π.χ., το μελλοντικό ηλεκτρικό αυτοκίνητο που κυκλοφόρησε δοκιμαστικά από την Tesla και την Google, χωρίς οδηγούς και με αλγόριθμο, στους

Ρωσική εταιρεία καταψύχει νεκρούς με την προσδοκία της ανάστασης

Ρωσική εταιρεία καταψύχει νεκρούς 
με την προσδοκία της ανάστασης

Στα 36.000 δολάρια μια «ολόσωμη» ψύξη - 15.000 δολάρια μόνο για τον εγκέφαλο. Φυλάσσονται σε θερμοκρασία -196 βαθμών Κελσίου, με σκοπό να μην αποσυντεθούν. Προς το παρόν πάντως δεν υπάρχει κάποια ένδειξη ότι η επιστήμη θα μπορέσει να αναστήσει τους νεκρούς.

Όταν η 70χρονη μητέρα του Αλεξέι Βορονένκοφ πέθανε, εκείνος πλήρωσε για να καταψυχθεί ο εγκέφαλός της και να διατηρηθεί με την ελπίδα ότι κάποια μέρα, με την πρόοδο της επιστήμης, θα μπορέσει να την επαναφέρει στη ζωή.

Πρόκειται για έναν από τους 71 εγκεφάλους και πτώματα ανθρώπων (η ρωσική εταιρεία KrioRus τα αποκαλεί «ασθενείς») που πλέουν σε υγρό άζωτο σε μια από τις πανύψηλες μεταλλικές δεξαμενές της, έξω από τη Μόσχα. Φυλάσσονται σε θερμοκρασία -196 βαθμών Κελσίου, με σκοπό να μην αποσυντεθούν. Προς το παρόν πάντως δεν υπάρχει κάποια ένδειξη ότι η επιστήμη θα μπορέσει να αναστήσει τους νεκρούς.

    «Το έκανα επειδή είχαμε πολύ στενή σχέση και πιστεύω ότι είναι η μοναδική ευκαιρία μας για να ξανασυναντηθούμε στο μέλλον», είπε ο Βορονένκοφ, ο οποίος σκοπεύει να ακολουθήσει και ο ίδιος την κρυογονική μέθοδο όταν πεθάνει.

Ο επικεφαλής της Επιτροπής Ψευδοεπιστημών της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, Εβγκένι Αλεξάντροφ, περιέγραψε την κρυογονική ως μια «αποκλειστικά εμπορική μέθοδο που δεν έχει καμία επιστημονική βάση», σχολιάζοντας το θέμα στην εφημερίδα Izvestia. Πρόκειται για «φαντασιοπληξία που βασίζεται στην ελπίδα των ανθρώπων ότι θα αναστηθούν από τους νεκρούς και τα όνειρά τους για αιώνια ζωή», πρόσθεσε, σύμφωνα με την εφημερίδα.

Ωστόσο η Βαλέρια Ουντάλοβα, η διευθύντρια της KrioRus η οποία κατέψυξε τον σκύλο της το 2008, είπε ότι είναι πιθανό να αναπτυχθεί στο μέλλον η τεχνολογία για την ανάσταση των νεκρών, όμως δεν υπάρχει καμία εγγύηση.

Σύμφωνα με την KrioRus εκατοντάδες πιθανοί πελάτες από περίπου 20 χώρες έχουν υπογράψει

Mεταλλαγμένα: Να τα φοβόμαστε;

Mεταλλαγμένα: Να τα φοβόμαστε;

της Νίκη Ψάλτη 

Τι γυρεύει ένα γονίδιο καρότου μέσα στο ρύζι ή ένα γονίδιο από κοτόπουλο μέσα στις πατάτες; Τα «παιχνίδια» με το DNA των τροφίμων τελικά είναι για το καλό μας;

Ντομάτες που αργούν να χαλάσουν, ρύζι με αντιοξειδωτικά καροτενοειδή, φυτά-φάρμακα με αντικαρκινική δράση, καλαμπόκι που δεν κινδυνεύει από τα ζιζάνια... Με μια λέξη: γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα - μεταλλαγμένα, όπως συνηθίζουμε να τα αποκαλούμε. Από τότε που κυκλοφόρησαν στην αγορά οι πρώτοι γενετικά τροποποιημένοι σπόροι σόγιας στα μέσα της δεκαετίας του ’90, το ερώτημα του κατά πόσον τα μεταλλαγμένα τρόφιμα ωφελούν ή βλάπτουν την υγεία και το περιβάλλον εξακολουθεί να διχάζει τους ειδικούς.

Τι είναι τα μεταλλαγμένα; 

Είναι τρόφιμα και ζωοτροφές που προέρχονται από φυτά στο DNA των οποίων έχουν προστεθεί γονίδια που ανήκουν σε άλλα φυτά, ζώα, βακτήρια ή ιούς. Με τη βοήθεια της γενετικής μηχανικής, τα επιλεγμένα γονίδια μεταφέρονται από το ένα είδος στο άλλο, ακόμη και μεταξύ οργανισμών που δεν συγγενεύουν μεταξύ τους. Πρόκειται, δηλαδή, για διασταυρώσεις που δεν προκύπτουν στη φύση, αλλά καθίστανται εφικτές στο εργαστήριο, χάρη στην ανθρώπινη παρέμβαση.
Η πρώτη γενιά των γενετικά τροποποιημένων σπόρων -όπως η σόγια και το καλαμπόκι- δημιουργήθηκε στις ΗΠΑ με σκοπό το όφελος του καλλιεργητή. Με άλλα λόγια, η τροποποίηση στο DNA του φυτού γίνεται ώστε αυτό να είναι πιο ανθεκτικό σε παράγοντες όπως τα ζιζάνια, τα έντομα, ακόμη και οι καιρικές συνθήκες. Με αυτό τον τρόπο, θεωρείται ότι εξασφαλίζεται η αύξηση της παραγωγής, μειώνεται η ανάγκη των ψεκασμών και της χρήσης λιπασμάτων και τα φυτά γίνονται πιο ανθεκτικά. Σήμερα, οι κυριότερες κατηγορίες γενετικά τροποποιημένων φυτών που παράγονται περιλαμβάνουν εκείνα που έχουν μεγαλύτερη ανθεκτικότητα σε συγκεκριμένα ζιζανιοκτόνα (π.χ. βαμβάκι, καλαμπόκι, καπνός), οπότε και δεν κινδυνεύουν να καταστραφούν στη διάρκεια των ψεκασμών, καθώς και εκείνα με ανθεκτικότητα σε ιούς και έντομα (π.χ. ντομάτες, καλαμπόκι).

Μια ματιά στο μέλλον 

Η επόμενη γενιά των γενετικά τροποποιημένων φυτών θεωρείται ότι θα έχει ως σκοπό τη βελτίωση της υγείας των καταναλωτών. Σήμερα γίνονται πολλά πειράματα προς αυτή την κατεύθυνση, π.χ. γενετικά τροποποιημένες ντομάτες με μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικό λυκοπένιο, διάφοροι τύποι φασολιών, καθώς και μπιζέλια ή ρύζι γενετικά τροποποιημένα ώστε να περιέχουν αντιοξειδωτικά καροτενοειδή, ακόμη και φυτά-φάρμακα για την καταπολέμηση ασθενειών, όπως οι διάφορες μορφές καρκίνου και ο διαβήτης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η προσπάθεια γενετικής τροποποίησης της ελαιοκράμβης, ώστε να παράγει ινσουλίνη.

Τι ανησυχεί τους σκεπτικιστές 

Οι αλλεργίες και η τοξικότητα Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα που διατίθενται στο εμπόριο έχουν περάσει όλες τις σχετικές αναλύσεις κινδύνου και θεωρούνται ασφαλή. Δεν θεωρείται ότι ενέχουν τον κίνδυνο πρόκλησης αλλεργίας ή τοξικότητας σε διαφορετικό βαθμό από τα συμβατικά τρόφιμα. Επιπλέον, ο ΠΟΥ αναφέρει ότι οι βιομηχανίες τροφίμων αποφεύγουν να χρησιμοποιούν γονίδια από τρόφιμα που είναι γνωστό ότι έχουν αλλεργιογόνο δράση.
Ωστόσο, εκφράζεται η άποψη ότι οι έλεγχοι αυτοί δεν είναι πλήρεις. Πρέπει να σημειώσουμε ότι οι περισσότερες έρευνες είναι διάρκειας 12-16 μηνών, ενώ παραμένει αναπάντητο το ερώτημα του τι μπορεί να συμβεί μετά από 10, 20 ή 30 χρόνια κατανάλωσης των μεταλλαγμένων τροφίμων. Δεν πρέπει να ξεχνάμε, άλλωστε, ότι η φύση χρειάζεται πολύ περισσότερα χρόνια για να δημιουργήσει διασταυρώσεις μεταξύ των ειδών, τις οποίες οι επιστήμονες πραγματοποιούν σε ελάχιστο χρόνο στο εργαστήριο και μάλιστα μεταξύ ειδών που δεν συγγενεύουν μεταξύ τους. Αυτό, όμως, σημαίνει ότι μειώνεται και το χρονικό διάστημα που έχει ο ανθρώπινος οργανισμός για να προσαρμοστεί σε αυτές τις αλλαγές. Γι’ αυτό και οι ειδικοί επισημαίνουν ότι χρειάζονται έρευνες κατά περίπτωση για το καθένα από τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα και τη μακροχρόνια επίδρασή τους στην υγεία.

Η ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά Εκφράζεται η ανησυχία ότι τα γενετικά τροποποιημένα γονίδια των

Τι είναι τα βλαστοκύτταρα

Τι είναι τα βλαστοκύτταρα

Το ανθρώπινο σώμα περιέχει εκατοντάδες διαφορετικά είδη κυττάρων που είναι απαραίτητα για την καθημερινή μας υγεία. Τα κύτταρα αυτά είναι υπεύθυνα για διάφορες βασικές λειτουργίες, όπως το να κάνουν την καρδιά μας να χτυπά, τον εγκέφαλό μας να σκέφτεται, τα νεφρά μας να καθαρίζουν το αίμα, την επιδερμίδα μας να ανανεώνεται και ούτω καθεξής. Η δουλειά των βλαστοκυττάρων είναι να φτιάχνουν όλους τους υπόλοιπους τύπους κυττάρων του οργανισμού. Είναι οι προμηθευτές νέων κυττάρων. Όταν τα βλαστοκύτταρα διαιρούνται, μπορούν να δημιουργήσουν περισσότερα βλαστοκύτταρα ή άλλους τύπους κυττάρων. Για παράδειγμα, τα βλαστοκύτταρα του δέρματος μπορούν να δημιουργήσουν είτε περισσότερα βλαστοκύτταρα δέρματος, είτε διαφοροποιημένα κύτταρα δέρματος που έχουν συγκεκριμένους ρόλους, όπως το να παράγουν μελανίνη.

Γιατί είναι τα βλαστοκύτταρα σημαντικά για την υγεία μας;

‘Οταν τραυματιζόμαστε ή αρρωσταίνουμε, τα κύτταρά μας επίσης τραυματίζονται ή πεθαίνουν. Τότε, τα βλαστοκύτταρα ενεργοποιούνται. Τα βλαστοκύτταρα έχουν το ρόλο να επισκευάζουν τραυματισμένους ιστούς και να αντικαθιστούν άλλα κύτταρα όταν αυτά πεθαίνουν. Έτσι, τα βλαστοκύτταρα μας διατηρούν υγιείς και παρεμποδίζουν την πρόωρη γήρανση. Τα βλαστοκύτταρα λοιπόν μοιάζουν με μια στρατιά μικροσκοπικών γιατρών που έχουμε συνεχώς στη διάθεσή μας.

Ποιά είναι τα διάφορα είδη βλαστοκυττάρων;

Υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη βλαστοκυττάρων. Οι επιστήμονες πιστεύουν πως κάθε όργανο του σώματος έχει τα δικά του βλαστοκύτταρα. Για παράδειγμα, το αίμα παράγεται απο αιμοποιητικά βλαστοκύτταρα. Ωστόσο, τα βλαστοκύτταρα είναι παρόντα και στα αρχικά στάδια της ανάπτυξης, και

Πιθανές οι ανισότητες από την ιατρική ακριβείας

Πιθανές οι ανισότητες από την ιατρική ακριβείας

*Της Ελένης Ρεθυμιωτάκη

Η Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής, σε επανειλημμένες συνεδριάσεις, ασχολήθηκε με τα ηθικά ζητήματα που προκύπτουν από την ανάπτυξη της λεγόμενης «ιατρικής ακριβείας» και των αναμενόμενων κλινικών και ερευνητικών εφαρμογών της.

Με τον όρο ιατρική ακριβείας, εννοούμε την αναδυόμενη νέα προσέγγιση για την θεραπεία και πρόληψη της νόσου, η οποία λαμβάνει υπ’ όψιν την γενετική ποικιλομορφία, το περιβάλλον και τον τρόπο ζωής του κάθε ατόμου. Η προσέγγιση αυτή προκύπτει από επεξεργασία μεγάλου όγκου δεδομένων (γενετικών, ιατρικών, τρόπου ζωής κ.λπ.), τα αποτελέσματα της οποίας επιτρέπουν τη συναγωγή συμπερασμάτων για την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια θεραπειών, στο επίπεδο μιας ομάδας ή υπο-ομάδων ασθενών, ή ακόμη και μεμονωμένων ασθενών.

Στη χώρα μας, πρόσφατα εγκρίθηκε η έναρξη της λειτουργίας δικτύων ιατρικής ακριβείας, με τη συμμετοχή των σημαντικότερων ερευνητικών μονάδων στο πεδίο της Βιοϊατρικής και την οικονομική συνδρομή της Πολιτείας. Προς το παρόν, πρόκειται για δίκτυα που αφορούν τη μελέτη του καρκίνου και των καρδιολογικών παθήσεων.

I. Η τεχνολογία

Η επιστημονική έρευνα των προηγούμενων δεκαετιών οδήγησε στο συμπέρασμα ότι οι διαφορές στη γενετική σύσταση και στον τρόπο ζωής των ατόμων ενδεχομένως να έχουν καθοριστικό ρόλο τόσο στην ανάπτυξη και πρόγνωση συγκεκριμένων ασθενειών, όσο και στην ανταπόκριση των ασθενών σε θεραπείες.

Η ιατρική ακριβείας λαμβάνει υπόψη τη γενετική σύσταση του ατόμου, τους περιβαλλοντικούς παράγοντες στους οποίους εκτίθεται κατά τη διάρκεια της ζωής του (π.χ. επαγγελματικοί κίνδυνοι, βιομηχανικοί και οικιακοί ρύποι, ποιότητα νερού, κλίμα, υψόμετρο, ατμοσφαιρική ρύπανση) και τον τρόπο ζωής του (π.χ. διατροφή, φυσική άσκηση, χρήση ουσιών), με στόχο την ανάπτυξη στοχευμένων θεραπειών που είναι αποτελεσματικότερες σε πληθυσμιακές ομάδες με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.
Υπό τα παραπάνω δεδομένα, είναι δυνατόν να προσφέρει πολυάριθμα οφέλη, όπως:
α) καλύτερη κατανόηση του μηχανισμού διαφόρων ασθενειών,
β) καλύτερη πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση γενετικών ασθενειών,
γ) καλύτερη και ταχύτερη λήψη ιατρικών αποφάσεων,
δ) αποτελεσματικότερη θεραπεία,
ε) μείωση των πιθανών ανεπιθύμητων ενεργειών, και
στ) μείωση των δαπανών από μη αναγκαίες διαγνωστικές εξετάσεις και αναποτελεσματικές θεραπείες.

Προσεγγίσεις ιατρικής ακριβείας εφαρμόζονται ήδη σε κλινικό επίπεδο, κυρίως στον πεδίο της ογκολογίας και της φαρμακογονιδιωματικής. Ωστόσο, καθώς η έρευνα εντείνεται και το κόστος των μοριακών γενετικών εξετάσεων ελαττώνεται, πολλές είναι και οι προκλήσεις που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν στην προσπάθεια να αναπτυχθεί και να εφαρμοστεί η ιατρική ακριβείας ευρύτερα στην κλινική πράξη.

Τέτοιες προκλήσεις είναι:
α) η αρχική ανάγκη μεγάλων επενδύσεων σε υποδομές για τη συλλογή και επεξεργασία των δεδομένων που χρησιμοποιούνται,
β) η εξασφάλιση της χρηματοδότησης στην έρευνα,
γ) η προστασία των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων που χρησιμοποιούνται,
δ) η εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας -κυρίως του ιατρικού προσωπικού- στη μοριακή βιολογία και τη γενετική, προκειμένου να κατανοούν τη βιολογική βάση των εξειδικευμένων θεραπειών και να ενημερώνουν σχετικά τους ασθενείς,
ε) το πιθανό μεγάλο κόστος –αρχικά τουλάχιστον- των θεραπειών που θα προκύψουν, και κατά συνέπεια η άνιση πρόσβαση των ασθενών σε αυτές, και
στ) η επιβάρυνση του δημόσιου προϋπολογισμού για την κάλυψη των νέων θεραπειών από το εθνικό σύστημα υγείας.

II. Τα ηθικά ζητήματα και η νομοθεσία

Κατά την Επιτροπή, η ανάπτυξη εφαρμογών ιατρικής ακριβείας ανταποκρίνεται αναμφισβήτητα στην εξυπηρέτηση τόσο του κοινωνικού όσο και του ατομικού δικαιώματος στην Υγεία.

Από την άποψη του κοινωνικού δικαιώματος (άρθ. 21 παρ. 3 Συντ.), η προοπτική αυτών των

Στέλιος Κερομύτης: Πώς από ένα «Κύριε ελέησον» δημιούργησε ένα ζεϊμπέκικο....

Στέλιος Κερομύτης
Πώς από ένα «Κύριε ελέησον» 
δημιούργησε ένα ζεϊμπέκικο… 

Τα ρεμπέτικα τραγούδια είναι εκκλησιαστικά – βυζαντινά 

Σήμερα παρουσιάζουμε ένα απόσπασμα - ντοκουμέντο από τη συνέντευξη του γνωστού ρεμπέτη Στέλιου Κερομύτη που έδωσε στη Σοφία Μιχαλίτση το 1975(;). Εκτός των άλλων, ο Στέλιος Κερομύτης, τονίζει ότι τα ρεμπέτικα τραγούδια είναι εκκλησιαστικά τραγούδια. Στη συνέντευξη περιγράφει με ιδιαίτερα παραστατικό τρόπο, με πιο τρόπο εμπνεύστηκε από τις ιερατικές εκφωνήσεις για να δημιουργήσει ρεμπέτικες μελωδίες. Επιπρόσθετα ο Κερομύτης υποστηρίζει ότι όσοι κατηγορούν τα ρεμπέτικα τραγούδια το κάνουν από άγνοια, αφού παραβλέπουν ότι αυτά πηγάζουν από την Εκκλησία. 

Στη συνέχεια παραθέτουμε δύο απομαγνητοφωνημένα αποσπάσματα από τη συνομιλία του Στέλιου Κερομύτη με τη δημοσιογράφο Σοφία Μιχαλίτση, στα οποία περιγράφονται οι θέσεις του Στέλιου Κερομύτη για τη σχέση της βυζαντινής – εκκλησιαστικής μουσικής με τα ρεμπέτικα τραγούδια: 

Στέλιος Κερομύτης: Ενώ οι δικές μας οι μελωδίες και ιδίως τα τραγούδια επηρεάζονται δηλαδή από εκκλησιαστικά τραγούδια, από ψαλμωδίες. 
Δημοσιογράφος: Θυμάμαι κάποτε μου είχατε πει ότι ακούγατε κάποιον παπά; 
Στέλιος Κερομύτης: Ναι και από έναν παπά που έψελνε, από την ψαλμωδία που έκανε ξεσήκωσα και έφτιαξα ένα τραγούδι. 
Δημοσιογράφος: Ναι; 
Στέλιος Κερομύτης: Ναι όπως έλεγε ο παπάς Κύριε ελέησον, Κύριε ελέησον, του Αγίου Ευαγγελίου το ανάγνωσμα…… εγώ έκανα ένα ζεϊμπέκικο. Εν περίληψη τα λέμε τώρα αυτά. Από αυτή τη μελωδία του

Η ηθική της χρήσης δεδομένων τηλεφώνου για την παρακολούθηση του Covid-19

Η ηθική της χρήσης δεδομένων τηλεφώνου
για την παρακολούθηση του Covid-19

Η Google και το Facebook σκέφτονται να αναλύσουν τις συλλογικές κινήσεις εκατομμυρίων χρηστών, για να καθορίσουν το τρόπο με τον οποίο εξελίσσεται ο νέος κοροναϊός στις Η.Π.Α. και να μετρήσουν την αποτελεσματικότητα της έκκλησης για κοινωνική αποστασιοποίηση.

Τα αποτελέσματα θα μπορούσαν να μοιραστούν σε κυβερνητικές υπηρεσίες, οι οποίες επεξεργάζονται το τι θα μπορούσε να γίνει, σε μια περίπτωση κατάστασης έκτακτης ανάγκης, για την υγεία κατά τις επόμενες εβδομάδες. Όσοι είναι ενήμεροι για τα σχέδια λένε ότι καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια για την προστασία της ιδιωτικής ζωής των χρηστών με την ανωνυμοποίηση των δεδομένων. Ισχυρίζονται πως μια γενική εικόνα για το πώς οι άνθρωποι συναθροίζονται και μετακινούνται, μπορεί να αποδειχθεί ζωτικής σημασίας, για την καταπολέμηση του ιού, ο οποίος απειλεί να συντρίψει το αμερικάνικο σύστημα υγείας, εάν ο τρέχων ρυθμός μετάδοσης δεν αλλάξει.

Τα δεδομένα που θα συλλέγονται, θα επιδεικνύουν μοτίβα των κινήσεων των χρηστών. "Ως ερευνητής, θα ήθελα να αναλύσω συγκεντρωτικά και ανώνυμα δεδομένα θέσης που σχετίζονται με την ανθρώπινη συμπεριφορά κατά τη διάρκεια των πανδημικών κρίσεων Covid-19", λέει ο Marguerite Madden, διευθυντής του Κέντρου Γεωεπιστημονικών Ερευνών στο Πανεπιστήμιο της Γεωργίας. «Ως ιδιωτικός πολίτης, δεν θα αισθανόμουν άνετα, αν οι ιδιωτικές εταιρείες μετέτρεπαν τα στοιχεία της τοποθεσίας μου σε κυβερνητικούς οργανισμούς, εκτός αν γνώριζα πλήρως την επεξεργασία που γίνεται στα προσωπικά μου δεδομένα και πίστευα ότι η χρήση των δεδομένων θα γινόταν με βάση τη συμφωνία». Ο Buckee λέει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι τα δεδομένα που συλλέγονται, δεν μπορούν να αντιστραφούν με μηχανική επεξεργασία, για να εντοπίσουν τους ανθρώπους. «Οι άνθρωποι ανησυχούν και σωστά», λέει ο Buckee.

Το Facebook παρέχει ήδη δεδομένα για τον σκοπό της μοντελοποίησης της νόσου μέσω ενός έργου που

Εξετάζοντας τα ηθικά και βιοηθικά προβλήματα: Online άσκηση συμπλήρωσης κενών

Εξετάζοντας τα ηθικά και βιοηθικά προβλήματα

Online άσκηση «συμπλήρωσης κενών»

Η παρούσα άσκηση αποτελεί οργανικό τμήμα του διαδικτυακού μας μαθήματος: «Εξετάζοντας τα ηθικά και βιοηθικά προβλήματα» και έχει ως στόχο την περαιτέρω εμπέδωση και ανατροφοδότηση του εν λόγω μαθήματος. Επίσης, επισημαίνουμε ότι αυτή δημιουργήθηκε με βάση το υλικό του προαναφερθέντος μαθήματος και κυρίως την αρχική μας παρουσίαση. Ως εκ τούτου, προτείνουμε πριν απαντήσετε στην παρούσα άσκηση να μελετήσετε προσεκτικά το υλικό του μαθήματος.

Εξετάζοντας τα ηθικά και βιοηθικάπροβλήματα - Onlineάσκηση «συμπλήρωσης κενών»

Συμπληρώστε όλα τα κενά και έπειτα και κάντε κλικ στο "Έλεγχος" - “check” για να ελέγξετε την ορθότητα των απαντήσεών σας. Αν δυσκολεύεστε, μπορείτε να κάνετε κλικ στο "Hint" για να σας αποκαλυφθεί ένα γράμμα. Μπορείτε επίσης να κάνετε κλικ στο κουμπί "[?]" για να λάβετε μια επιπλέον ένδειξη - βοήθεια.

Σημειώστε όμως ότι θα χάσετε πόντους αν ζητήσετε συμβουλές ή ενδείξεις!

Ένας ευκολότερος τρόπος…. 

Αν δυσκολεύεστε να βρείτε κάποιες από τις λέξεις, σας δίνουμε τη δυνατότητα να δείτε τις λέξεις και έπειτα απλά να τις τοποθετήσετε στη σωστή θέση. Για να δείτε τις λέξεις απλά επιλέξτε και μετακινήστε τον δείκτη του ποντικιού πάνω στην περιοχή του μαυρισμένου κειμένου. Θα προτείναμε όμως πρώτα να προσπαθήσετε με τον κανονικό τρόπο και μόνον εφόσον έχετε χρησιμοποιήσει τις βοήθειες που σας δίνονται (Hint και [?]) και εξακολουθείτε να αντιμετωπίζετε πραγματική δυσκολία να χρησιμοποιήσετε την παρούσα επιλογή.

αποφασίζει, αιτιολογημένα, καλύτερος, καθορίσουν, δράσης, επιχειρήματα,

ηθικής, επιστήμονες, κόσμος, σωστό