Τι είναι οι Άγγελοι; - Τα πνευματικά όντα - βίντεο

Τι είναι οι Άγγελοι;

Στο animation της ανάρτησης παρουσιάζεται με ευσύνοπτο τρόπο η  χριστιανική διδασκαλία για την ύπαρξη των αγγέλων, καθώς και τον σπουδαίο ρόλο που αυτοί διαδραματίζουν στο πλαίσιο του σχεδίου του Θεού για τη σωτηρία του ανθρώπου.

Τι είναι οι Άγγελοι;

Κατά τη χριστιανική διδασκαλία, οι άγγελοι ανήκουν στον πνευματικό κόσμο, είναι δημιουργήματα του Θεού και ήρθαν στην ύπαρξη πριν από τον υλικό κόσμο. Ως πνεύματα είναι ασώματοι και αεικίνητοι, αλλά όχι πανταχού παρόντες. Σε δύναμη και γνώση είναι ανώτεροι από τον άνθρωπο και κατώτεροι από τον Θεό, που τους χάρισε τα υπερφυσικά προσόντα τους και την αθανασία τους. Διαιρούνται σε εννιά τάξεις ή τάγματα, τα εξής: Σεραφίμ, Χερουβίμ, Θρόνοι, Κυριότητες, Δυνάμεις, Εξουσίες, Αρχές, Αρχάγγελοι, Άγγελοι. Οι τάξεις αυτές αναφέρονται στις ακολουθίες της Εκκλησίας και ιδιαίτερα σε κείνη της γιορτής τους (8 Νοεμβρίου). Ο αριθμός τους είναι «μυριάδες μυριάδων και χιλιάδες χιλιάδων», δηλαδή αναρίθμητος.

Τρεις από αυτούς είναι γνωστοί από την Αγία Γραφή με τα ονόματά τους: ο Μιχαήλ, ο Γαβριήλ και ο Ραφαήλ. Από την Αγία Γραφή μαθαίνουμε και για το έργο των αγγέλων. Υμνούν ακατάπαυστα το Θεό, είναι αγγελιοφόροι του, εκτελούν ολοπρόθυμα το θέλημα και τις εντολές του, φροντίζουν τους ανθρώπους.

Γι’ αυτό ονομάζονται άγγελοι και λειτουργοί του Θεού. Για τη δοξολογία του Θεού από τους αγγέλους, μας μιλούν παραστατικά ο Προφήτης Ησαΐας και ο Ευαγγελιστής Ιωάννης. Και οι δυο τους παρουσιάζουν τον θρόνο του Θεού κυκλωμένο από τους υμνητές αγγέλους (Ησ. 6, 1-4· Αποκ. 4, 8-7, 11). Στη Θεία

Λειτουργία, λίγο πριν από τον καθαγιασμό (μεταβολή) των Τιμίων Δώρων σε Σώμα και Αίμα Χριστού, ψάλλουμε τον ύμνο των αγγέλων «Ἅγιος, ἅγιος, ἅγιος, Κύριος Σαβαώθ (= των δυνάμεων), πλήρης ὁ οὐρανός καί ἡ γῆ τῆς δόξης σου...».

Ως διάκονοι του Θεού οι άγγελοι είναι παρόντες στη ζωή του Κυρίου και των αποστόλων. Όπως διαβεβαίωσε ο Χριστός, συμμετέχουν στη χαρά του ουρανού, όταν μετανοεί ο αμαρτωλός άνθρωπος και μεσιτεύουν για μας. Ωραία περιγράφει ο Δαβίδ πώς συμπαραστέκονται οι άγγελοι σ’ αυτόν που ελπίζει στον Κύριο. Η μάστιγα των κακών δεν τον αγγίζει, λέει, «γιατί ο Θεός διατάζει τους αγγέλους του για χάρη σου να σε φυλάνε όπου κι αν πας. Θα σε σηκώσουν στα χέρια τους, για να μη σκοντάψει το πόδι σου σε πέτρα» (Ψαλμ. 90, 1-12). Δίκαια λοιπόν η Εκκλησία μας έχει ιδιαίτερη ευχή στο φύλακα άγγελό μας και παρακαλεί τον Κύριο να μας δίνει «ἄγγελον εἰρήνης, πιστόν ὁδηγόν, φύλακα τῶν ψυχῶν καί τῶν σωμάτων ἡμῶν». 

 Οι άγγελοι στη Θεία Λειτουργία

Οι άγγελοι στη Θεία Λειτουργία

Στη Θεία Λειτουργία δεν είμαστε μόνοι. Είναι μαζί μας ο Κύριος, η Υπεραγία Θεοτόκος, οι άγιοι. Είναι και οι άγγελοι και ψάλλουμε μαζί τους τον Τρισάγιο ύμνο. Ως άλλα Χερουβίμ υποδεχόμαστε τον βασιλέα του σύμπαντος, τον οποίο αόρατα δορυφορούν (περιβάλλουν) οι αγγελικές δυνάμεις. Στη Θεία Λειτουργία, δηλαδή, οι πιστοί συμψάλλουμε και συνυπηρετούμε τον Θεό μαζί με τους αγγέλους, όπως πολύ ωραία αναφέρεται στον Χερουβικό ύμνο: Έτσι, η Λειτουργία που τελείται στη γη ενώνεται με την ακατάπαυστη Λειτουργία που τελείται στους ουρανούς. Ένα μάλιστα τμήμα της Θείας Λειτουργίας, εκείνο μετά την απαγγελία του Συμβόλου της Πίστεως, ονομάζεται Αναφορά, γιατί η θυσία αναφέρεται στον Θεό, στο υπερουράνιο θυσιαστήριο, και σ’ αυτά που την ίδια ώρα γίνονται στον ουρανό.

Αυτός είναι ο λόγος που στη βυζαντινή τέχνη εικονίζεται στη γύρω ζώνη κάτω από τον Παντοκράτορα του τρούλου η ουράνια Θεία Λειτουργία (βλ. εικόνα στη σελ. 29). Την τελεί ο ίδιος ο Χριστός με αρχιερατική αμφίεση. Δεξιά και αριστερά του βλέπουμε τους αγγέλους στην πομπή της Μεγάλης Εισόδου* να κρατούν τα Τίμια Δώρα και ιερά σκεύη.

Η πίστη για την παρουσία των αγγέλων στη Θεία Λειτουργία επιβεβαιώνεται και από την παράδοση της Εκκλησίας. Έτσι π.χ. διαβάζουμε στον βίο του Αγίου Σπυρίδωνα ότι ο ιεράρχης αυτός είχε

συλλειτουργούς αγγέλους, όπως άλλωστε αναφέρεται και στο απολυτίκιό του. Το ίδιο γινόταν και με τον Άγιο Ιωάννη το Χρυσόστομο, καθώς και με νεότερους αγιασμένους κληρικούς, που

είχαν –και έχουν– τρόπους απλούς, καρδιά ταπεινή και καθαρή.

Ύστερα από αυτά, είναι φυσικό οι ορθόδοξοι πιστοί να τιμούν, να σέβονται και να αισθάνονται την παρουσία των αγγέλων. Υψώνουν περικαλλείς ναούς προς τιμή τους (είναι οι ναοί των Ασωμάτων, των Αρχαγγέλων, των Ταξιαρχών), καθιέρωσαν γιορτές, ασπάζονται τις εικόνες τους με τις μορφές και τα θαύματά τους, παίρνουν το όνομά τους: Άγγελος, Αγγελική, Μιχαήλ, Γαβριήλ, Ραφαήλ, Ταξιάρχης. Ακόμη εύχονται να ’χουν τον άγγελο φύλακα της ζωής τους και προπομπό στην αιώνια μακαριότητα.

Τα πονηρά πνεύματα 

Εκτός από τους φωτεινούς αγγέλους, υπάρχουν και οι σκοτεινοί, τα πονηρά πνεύματα. Σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, ήταν αρχικά αγαθοί. Εξέπεσαν όμως από τη δόξα και τη θέση που κατείχαν, γιατί υπερηφανεύτηκαν και θέλησαν να μοιάσουν με τον Θεό. Αρχηγός τους είναι ο σατανάς (=κατήγορος) ή διάβολος (=διαβολέας, συκοφάντης). Ο σατανάς, όπως λέει η Αγία Γραφή, είναι από την αρχή ανθρωποκτόνος, γιατί από τον φθόνο του για τον άνθρωπο γευτήκαμε την πτώση και τη φθορά.

Έργο του διαβόλου είναι να μας παγιδέψει στην αμαρτία. Ο πιστός όμως δεν έχει κανένα λόγο να αισθάνεται αδύναμος και ανασφαλής, γιατί έχει ισχυρά πνευματικά όπλα για να αντιμετωπίζει το κακό και τους πειρασμούς του πονηρού. Η συμμετοχή του στα μυστήρια της Εκκλησίας και η προσευχή τον ενώνουν με τον Θεό, τον θωρακίζουν, ώστε νικηφόρα να πορεύεται στη ζωή του. Το διάβολο τον πολεμούμε νικηφόρα όχι όταν τον αγνοούμε, αλλ’ όταν ξέρουμε τα τεχνάσματά του.

Ο Κύριος γι’ αυτό έγινε άνθρωπος: «για να καταστρέψει τα έργα του διαβόλου». Εύστοχα ψάλλει η Εκκλησία μας: «Κύριε, ὅπλον κατά τοῦ Διαβόλου τόν Σταυρόν σου ἡμῖν δέδωκας· φρίττει γάρ καί τρέμει μή φέρων καθορᾶν αὐτοῦ τήν δύναμιν…»  [1]

---

[1]Θρησκευτικά Α΄  Λυκείου, «Ορθόδοξη πίστη και λατρεία»