Μύθοι για τη δημιουργία του κόσμου από όλον τον πλανήτη

Μύθοι για τη δημιουργία του κόσμου

Η δημιουργία του κόσμου αποτελεί βασικό πυλώνα κάθε θρησκείας που υπάρχει και υπήρξε στο παρελθόν στον πλανήτη μας. Πέρα από τις αναμενόμενες διαφορές (που έχουν κυρίως να κάνουν με το ποιο ήταν ή πώς ονομάζεται το ανώτερο ον ή τα ανώτερα όντα), υπάρχουν και πολλές ομοιότητες, οι οποίες και βρίσκονται στο επίκεντρο θεωριών περί κοινών καταβολών, αλληλεπιδράσεων μεταξύ των θρησκειών (κοινώς, πώς οι ομοιότητες αυτές εξηγούνται), αλλά και των πιθανών πραγματικών γεγονότων που μπορεί να «γέννησαν» τις ερμηνείες που συναντώνται στις θρησκείες. Επίσης, οι ομοιότητες αυτές τροφοδοτούν σε μεγάλο βαθμό και τις απόψεις περί εγγενούς χαρακτήρα της θρησκείας ως ανθρώπινου χαρακτηριστικού.

Σε αυτό το πλαίσιο, αξίζει να δει κανείς κάποιους μύθους περί δημιουργίας από όλο τον κόσμο, όπως παρουσιάζονται σε δημοσίευμα του National Geographic- συν τη δημιουργία κατά την αρχαιοελληνική μυθολογία, όπως περιγράφεται από τον Ησίοδο και άλλους θρύλους. 

Ο δημιουργός 

 

Η χριστιανική, η ιουδαϊκή και η ισλαμική θρησκεία μοιράζονται μια κοινή προσέγγιση περί δημιουργίας, την έννοια του θεού- δημιουργού που έπλασε τον άνδρα, τη γυναίκα και τον κόσμο (Αδάμ, Εύα, Εδέμ κλπ). 

Η ισορροπημένη αρχή

Σύμφωνα με κινεζικό μύθο περί της δημιουργίας, στην αρχή υπήρχε ένα «κοσμικό αυγό», φτιαγμένο από δύο ισορροπημένα αντίθετα, το γιν και το γιανγκ. Το αυγό είχε τον Π'αν κου, το «θείο έμβρυο». Ο Π'αν Κου μεγάλωσε μέχρι που δεν χωρούσε στο αυγό, και το τσόφλι έσπασε. Στη συνέχεια, έπλασε τον κόσμο

με εργαλείο ένα σφυρί, φτιάχνοντας τις πεδιάδες, τα ποτάμια και τα βουνά- ωστόσο πέθανε πριν ολοκληρώσει τη Γη. Η σάρκα του έγινε το έδαφος και τα κόκαλά του οι πέτρες- τα μάτια του ο ήλιος και το φεγγάρι και το κεφάλι του ο ουρανός. Ο ιδρώτας και τα δάκρυά του έγιναν η βροχή- και τα έντομα που κάλυψαν το σώμα του, ο άνθρωπος. 

Η θυσία

H Ριγκβέδα σημαντικό κείμενο της ινδουϊστικής θρησκείας, αφηγείται την ιστορία του Πουρούσα, με τα χίλια κεφάλια, μάτια και πόδια, που μπορούσε να πιάσει όλη τη γη με τα δάχτυλά του. Οι θεοί τον θυσίασαν και το σώμα του έγινε βούτυρο, και μεταμορφώθηκε σε ζώα, στοιχεία, τους τρεις θεούς Άγκνι, Βάγιου και Ίντρα, και ακόμη και τις τέσσερις κάστες της ινδουϊστικής θρησκείας. Σε μια άλλη ερμηνεία, ανέπτυξε αυτό που θεωρείται η τριάδα της δημιουργίας: Τον δημιουργό Βράχμα, τον Βισνού (αυτός που συντηρεί/ διατηρεί) και τον Σίβα (καταστρέφει/ αναδημιουργεί), που συνθέτουν τον κύκλο δημιουργίας και τέλους του κόσμου. 

Τα νερά της ζωής

Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι είχαν πολλούς μύθους περί δημιουργίας, οι οποίοι ξεκινούσαν με τα χαοτικά νερά του Νουν. Ο/η Aτούμ, αν και πιστευόταν ότι ήταν άφυλος, εμφανίστηκε ως ο πρώτος θεός/θεά. Λέγεται ότι δημιούργησε τον εαυτό του από τις σκέψεις και τη θέλησή του. Από τα σκοτεινά νερά του Νουν, αναδείχθηκε ένας λόφος, πάνω στον οποίο στάθηκε και έφτιαξε τον Σου, θεό του αέρα, και την Τεφνούτ, θεά της υγρασίας. Δημιούργησαν τον Γκεμπ (θεός της Γης) και τη Νουτ (θεά του Ουρανού). Ακολούθησαν και άλλοι θεοί και θεές. Κάποια στιγμή ο Σου και η Τεφνούτ χάθηκαν στο σκοτάδι. Ο Ατούμ έστειλε τον παντεπόπτη οφθαλμό να τους ψάξει και έκλαψε από χαρά όταν επέστρεψαν. Τα δάκρυα έπεσαν στη Γη και έγιναν οι πρώτοι άνθρωποι. 

Οι τρεις προσπάθειες

Μύθος των Μάγια μιλά για τον Τεπέου, δημιουργό, και τον Γκουκουμάτζ, το φτερωτό πνεύμα. Έφτιαξαν τον κόσμο με τη σκέψη τους και αποφάσισαν ότι χρειάζονταν πλάσματα να τον φροντίζουν και να τους τιμούν για το έργο τους. Έφτιαξαν πρώτα τα ζώα, αλλά διαπίστωσαν πως δεν μπορούσαν να επικοινωνήσουν και να εκφράσουν τον θαυμασμό τους. Έφτιαξαν τον πρώτο άνδρα από πηλό, αλλά κατέρρευσε όταν πήγε να μιλήσει. Έφτιαξαν τον δεύτερο από ξύλο, αλλά τα λόγια του ήταν άψυχα και ψυχρά, χωρίς νόημα. Την τρίτη φορά, έφτιαξαν τέσσερις άνδρες από καλαμπόκι, που μπορούσαν να μιλούν όπως έπρεπε. Για να είναι σίγουροι πως το γένος των ανθρώπων θα συνέχιζε να υπάρχει, δημιούργησαν τη γυναίκα. 

Θεογονία: «ἤτοι μὲν πρώτιστα Χάος γένετο»

Η δημιουργία των θεών και του κόσμου σύμφωνα με τη Θεογονία του Ησιόδου λέει ότι εμφανίστηκε το Χάος («ἤτοι μὲν πρώτιστα Χάος γένετο») που γέννησε την πρώτη θεϊκή Τριάδα, την Γη (ύλη), τον Τάρταρο (χρόνο και θάνατο) και τον Έρωτα, (δημιουργία). Μετά ξεπήδησαν το Έρεβος και η Νύχτα, και από την Ένωσή τους δημιουργήθηκαν ο Αιθέρας και η Ημέρα. Η Γη γέννησε τον Ουρανό, τα Όρη και τον Πόντο. Ο Ουρανός ζευγάρωσε με τη Γαία και γεννήθηκαν οι Τιτάνες.

Στη συνέχεια, από το Χάος ξεπήδησε το Έρεβος και η Νύχτα. Από την ένωση της Νύχτας με το Έρεβος γεννήθηκαν ο Αιθέρας και η Ημέρα. Η Γη, με παρθενογένεση, γέννησε τον Ουρανό, τα Oὔρεα (Όρη) και τον Πόντο. Ο Ουρανός ζευγάρωσε με τη Γαία και γεννήθηκαν 12 Τιτάνες: ο Ωκεανός, ο Κόιος, ο Κρείος, ο Υπερίων, ο Ιαπετός, η Θεία, η Ρέα, η Θέμις, η Μνημοσύνη, η Φοίβη, η Τηθύς και ο Κρόνος, 3 Κύκλωπες: ο Βρόντης, ο Στερόπης και ο Άργης και τέλος 3 Εκατόγχειρες: ο Βριάρεως, ο Κόττος και ο Γύγης. Ο Κρόνος σκότωσε τον Ουρανό, το αίμα του οποίου απλώθηκε στη γη και δημιουργήθηκαν οι Ερινύες,οι Γίγαντες και οι Μελιάδες.Ο αφρός της θάλασσας γέννησε την Αφροδίτη.

Ο Κρόνος και η Ρέα γέννησαν την Εστία,την Δήμητρα,την Ήρα,τον Άδη,και τον Ποσειδώνα τους οποίους έτρωγε.Όταν η Ρέα γέννησε τον Δία τον άφησε στην Κρήτη για να μεγαλώσει και ξεγέλασε τον Κρόνο με μια πέτρα.Όταν ο Δίας μεγάλωσε, μαζί με τους άλλους θεούς πολέμησε και νίκησε τους Τιτάνες στην Τιτανομαχία.

Τον θνητό άνθρωπο (άνδρα) δημιούργησε από πηλό και φωτιά ο Τιτάνας Προμηθέας, που είχε βοηθήσει τον Δία (μετά την δημιουργία μιας φυλής σφαιρικών όντων με τρία φύλα, τα οποία κατέστρεψε ο Δίας, φοβούμενος τη δύναμη και την αλαζονεία τους), με τη βοήθεια της Αθηνάς - αλλά ο αδελφός του, Επιμηθέας, μοίρασε χωρίς να σκεφτεί καλά τα δώρα και τις ικανότητες, αφήνοντας τον άνθρωπο χωρίς μεγάλες δυνάμεις σε σχέση με τα ζώα. Οπότε και ο Προμηθέας, προστάτης του Ανθρώπου, του χάρισε τη φωτιά, την οποία έκλεψε από τους θεούς, και τους έμαθε πώς να την χειρίζονται, ενώ τους δίδαξε τις Επιστήμες (τις οποίες έκλεψε από την Αθηνά) και τα Γράμματα. Παράλληλα, τους έδειξε πώς να γλιτώνουν από την οργή των θεών, εξευμενίζοντάς τους με θυσίες (για τις οποίες ξεγέλασε τον Δία, έτσι ώστε οι θεοί να παίρνουν το «κακό» μερίδιο του ζώου και στους ανθρώπους να μένει το κρέας).

Την πρώτη θνητή γυναίκα έφτιαξε ο Ήφαιστος: Ήταν η Πανδώρα, φτιαγμένη από ξηρά και θάλασσα. Έλαβε δώρα και χαρίσματα από τους θεούς, κλεισμένα σε ένα κουτί (ή πιθάρι), και οι θεοί την έδωσαν στον Επιμηθέα, ο οποίος την έκανε γυναίκα του, αν και ο Προμηθέας του είχε πει να μη δεχτεί δώρο από τους θεούς. Το τι έγινε με το άνοιγμα του κουτιού της Πανδώρας το ξέρουμε όλοι- αλλά τότε ο Προμηθέας δίδαξε στους ανθρώπους την Ιατρική και τα βότανα. Είναι γνωστό ότι για τις πράξεις του υπέρ των ανθρώπων, ο τιτάνας τιμωρήθηκε σκληρά, καταδικασμένος να είναι δεμένος σε ένα βράχο στον Καύκασο και κάθε πρωί να έρχεται ένα πουλί να του τρώει το συκώτι (το οποίο αναγεννώταν κάθε βράδυ, καθώς ο Προμηθέας ήταν αθάνατος). Από το μαρτύριο τον γλίτωσε ο Ηρακλής.

Αξίζει να σημειωθεί πως, σύμφωνα με τον Ησίοδο, υπήρξαν πέντε διαδοχικά γένη ανθρώπων: Το πράο Χρυσό Γένος, καθ'εικόνα και καθ'ομοίωσιν των θεών, το «ανώριμο» Ασημένιο, το πολεμοχαρές Χάλκινο, το ευγενές Γένος των Ηρώων και το Σιδερένιο, όπου βρισκόμαστε σήμερα. 

Αναδημοσίευση από: https://www.huffingtonpost.gr/2016/04/22/dhmiourgia-kosmou_n_9756356.html