Λόγια που πληγώνουν: τι δεν πρέπει να λέμε
σε έναν άνθρωπο με ψυχική ασθένεια
|
Όταν αφορά στην ψυχική
ασθένεια, οι άνθρωποι έχουν την τάση να λένε τα πιο απλοϊκά αλλά συγχρόνως και
χειρότερα πράγματα.
Αρκετές φορές οι άνθρωποι που επισκέπτονται έναν γιατρό με σωματικά
συμπτώματα, φεύγουν από αυτόν χωρίς να ευθύνεται καμία σωματική δυσλειτουργία.
Αντί αυτών, τα συμπτώματα είναι ψυχοσωματικά, γεγονός που σημαίνει ότι η πηγή
τους είναι μία ψυχική δυσλειτουργία του οργανισμού. Τότε είναι που εμφανίζονται
οι καλοπροαίρετοι φίλοι και γνωστοί, και θέλοντας να βοηθήσουν τον φίλο τους
του λένε: Δεν έχεις τίποτα, όλα είναι στο μυαλό σου.
Όταν πρόκειται για την ψυχική ασθένεια, οι άνθρωποι έχουν την τάση να λένε
τα πιο απλοϊκά αλλά συνάμα και χειρότερα πράγματα. Δυστυχώς, έχει παρατηρηθεί
ότι ακόμη και το παραϊατρικό προσωπικό μπορεί να κάνει τρομερά αναίσθητες και
εντελώς επικριτικές παρατηρήσεις στον ασθενή.
Ωστόσο, υπάρχουν και μερικοί άνθρωποι που πιστεύουν ότι με αυτόν τον τρόπο
απλά τους "πειράζουν". Αρκετοί επαγγελματίες ψυχικής υγείας, μπορούν
να αναφερθούν σε ιστορίες ανθρώπων με ψυχική ασθένεια που τους κοροϊδεύουν οι
συνάδελφοί τους την ώρα που εργάζονται ή που έχουν επισκεφθεί έναν
ψυχολόγο.
Ευτυχώς όμως, οι περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν ότι το να εκφραστείς
προσβλητικά σε έναν άνθρωπο με ψυχική ασθένεια, δεν είναι μόνο ακατάλληλο και
υπεροπτικό αλλά και απάνθρωπο! Ωστόσο, υπάρχουν στιγμές που μπορεί να
παρερμηνευθούν ακόμη και τα πια απλά λόγια, επειδή ο άνθρωπος που τα λέει
βρίσκεται σε ευάλωτη θέση. Η αλήθεια είναι ότι μπορεί να είναι δύσκολο κάποιος
να βρει το σωστό σχόλιο σε κάποιον που αντιμετωπίζει συναισθηματικές δυσκολίες.
Γι' αυτό είναι τόσο σημαντικό να ενημερωθείτε και να εκπαιδευτείτε πάνω στην
ψυχική ασθένεια, ώστε να πείτε χρήσιμα πράγματα. Στην πραγματικότητα, είναι
αναγκαίο να μάθει κανείς τι να λέει. Δεν είναι έμφυτο σε όλους να βοηθήσουν
κάποιον που έχει μια ψυχική ασθένεια.
Οπότε τι είναι αυτό, αυτό που κάνει μία παρατήρηση προσβλητική και
αναίσθητη; Σύμφωνα με τον κλινικό ψυχολόγο Ράιαν Χάους: τα
προβλήματα ξεκινούν όταν οι άνθρωποι έχουν την πεποίθηση ότι η ψυχική ασθένεια
είναι ένα σημάδι συναισθηματικής αδυναμίας, είναι κάτι που μπορεί γρήγορα να
ξεπεραστεί με κάποιες τετριμμένες καθημερινές συμβουλές ή την ελαχιστοποιούν ως
ήσσονος σημασίας την οποία μπορεί να ξεπεράσει κανείς πανεύκολα.
Παρακάτω ακολουθούν μερικά παραδείγματα των προβληματικών δηλώσεων.
1. Ασχολήσου με κάτι για να μην σκέφτεσαι καθόλου τι έχεις
Αν υπάρχει σοβαρή ψυχική ασθένεια, το να πεις στον ασθενή να
ασχοληθεί με "κάτι" για να μην το σκέφτεται, δεν πρόκειται να
λειτουργήσει, ούτε καν προσωρινά, δήλωσε ο Χάους. Αφού ο
άνθρωπος προσπαθήσει με δύναμη να απεμπλακεί και έχοντας βιώσει διάφορες
εκτροπές, θα εξακολουθήσει να παραμένει με τις ίδιες δυσκολίες. Αγνοώντας
την ψυχική ασθένεια, δεν την απομακρύνεις.
2. Γιατί δεν θέλεις να γίνεις καλά;
Αυτό είναι το πιο οδυνηρό πράγμα που μπορεί να πει κάποιος σε έναν ψυχικά
ασθενή. Ενώ το πρόσωπο μπορεί να μην έχει κακή πρόθεση, αυτό που είπε,
εξακολουθεί να έχει μια ισχυρή επίδραση. Αυτό σημαίνει ότι ο ψυχικά ασθενής
είναι ηθελημένα άρρωστος και ότι δεν έχει κανένα συμφέρον να θέλει να είναι
υγιής με συνέπεια να δημιουργούνται οι εντυπώσεις ότι είναι πολύ τεμπέλης ή
ανίκανος να κάνει ό, τι χρειάζεται για να γίνει καλύτερα ή έχει δευτερογενές
όφελος προσποιούμενος ότι είναι άρρωστος.
3. Αλλάξε τη συμπεριφορά σου
Ενώ μια αλλαγή στην αντιμετώπιση θα μπορούσε να συνεισφέρει θετικά, από μόνη
της δεν θεραπεύει