Πρωταθλητές με γενετικό ντόπινγκ... |
Του Γιάννη Ελαφρού
H νέα απειλή που αιωρείται πάνω από τον διεθνή αθλητισμό είναι το γενετικό ή
γονιδιακό ντόπινγκ. Ξεχάστε τα μπουκαλάκια, τα χαπάκια και τα άλλα σκευάσματα.
Δεν πρόκειται για αναβολικά και στεροειδή, τα συστατικά που «έφτιαξαν» πολλούς
πρωταθλητές τις τελευταίες δεκαετίες, αλλά για ό,τι πιο σύγχρονο δημιουργεί η
βιοτεχνολογία και η γονιδιακή ιατρική. H κατασκευή του μεταλλαγμένου σούπερμαν,
που θα σαρώνει τα χρυσά μετάλλια, ίσως δεν είναι τόσο μακριά... Οπως και οι
κίνδυνοι για την υγεία των αθλητών και για το όποιο κύρος των Αγώνων. Από το
1998, ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων του Σίδνεϊ, εμφανίστηκε η ανησυχία για τον
κίνδυνο γενετικού ντόπινγκ. Η εξέλιξη της γενετικής τα χρόνια που πέρασαν, η
κατ' αρχήν αποκωδικοποίηση του ανθρώπινου DNA και τα πρώτα βήματα στην ανάδειξη
γονιδίων με συγκεκριμένες αποστολές, έχουν πολλαπλασιάσει τους εφιάλτες. Το
γενετικό ντόπινγκ, αόρατο και «καθαρό», στοιχειώνει τον ύπνο των «αθανάτων» της
ΔΟΕ, χωρίς όμως να είναι σίγουρο ότι τον διακόπτει κιόλας...
Οι τεχνικές γενετικής βελτίωσης προορίζονται επίσημα για άτομα με
ανεπάρκειες (π.χ. νεφροπαθείς) ή με δυσμορφίες. Αλλά όλο και περισσότερο
καταλήγουν στον λαμπερό (όσο και σκοτεινό) κόσμο των πρωταθλητών. «Οταν η
επιστήμη αναπτύσσεται χωρίς να υπάρχουν κανόνες και ηθικοί φραγμοί, υπάρχει
κίνδυνος. H επιστήμη είναι πιθανό να αξιοποιηθεί λάθος», τονίζει ο Ντικ Πάουντ,
πρόεδρος της Παγκόσμιας Υπηρεσίας αντι-ντόπινγκ.
Σε τι όμως συνίσταται το γενετικό ντόπινγκ; Πρόκειται για τη χορήγηση σε
έναν αθλητή, με ενέσιμη βασικά μορφή, κατάλληλου γενετικού υλικού, που
τροποποιεί τη γενετική του δομή, έτσι ώστε να ενισχύεται η παραγωγή μιας
ορμόνης ή μιας πρωτεΐνης που βελτιώνει τις αποδόσεις του ανθρώπινου οργανισμού.
Το ανησυχητικό είναι ότι τα τελευταία χρόνια, οι ερευνητές αρχίζουν να απομονώνουν
τα γονίδια που συμβάλλουν στην υπερφυσική παραγωγή των ουσιών, οι οποίες
χορηγούνταν με το κλασικό ντόπινγκ. Ετσι, θα μπορούσε να αντικατασταθεί πλήρως
από το γενετικό!
Μεγαλύτερη αντοχή
Για παράδειγμα, πρόσφατα, ερευνητές απομόνωσαν το γονίδιο που συνδέεται με
την ορμόνη