Ο μύθος της πτερόεσσας ψυχής ( Πλάτων, Φαίδρος ή Περί έρωτος) – Βίντεο

Ο μύθος της πτερόεσσας ψυχής

Στο βίντεο της ανάρτησης μπορούμε να παρακολουθήσουμε  σε animation τον  μύθο της φτερωτής ψυχής από τον πλατωνικό διάλογο Φαίδρο. Το φιλμ  είναι από την ψηφιακή έκθεση «ο Πλάτων στο Μουσείον του» του ΙΜΕ.[1]

Ο Σωκράτης περιγράφει την ψυχή ως μια αθάνατη ουσία η οποία κινείται στον υπερουράνιο χώρο διαιρεμένη σε τρία μέρη, τα δύο από τα οποία έχουν μορφή αλόγου και το τρίτο μορφή ηνιόχου.  Το ένα άλογο είναι κακότροπο και συμβολίζει το αισθησιακό στοιχείο του ανθρώπου και την ευτέλεια της σάρκας, και το άλλο πνευματικό και  συγγενεύει με τους θεούς,  ικανό να ατενίζει το υπερουράνιο κάλλος. 

Ο μύθος της πτερόεσσας ψυχής  ( Πλάτων, Φαίδρος ή Περί έρωτος)

 Το ένα, λοιπόν, από τα δύο άλογα, αυτό που είναι στην καλύτερη θέση, έχει σώμα στητό και καλοδεμένο, τον αυχένα του ψηλό, τη μύτη του γαμψή, είναι άσπρο, με μαύρα μάτια, είναι φιλότιμο, συνετό και σεμνό, αγαπά την αληθινή δόξα, δεν έχει ανάγκη από χτυπήματα, αλλά καθοδηγείται μόνο με λόγο και το παράγγελμα. Το άλλο, πάλι, έχει στραβό σώμα, είναι παχύ, κακοσχηματισμένο, με χοντρό αυχένα και κοντό λαιμό, πλατυπρόσωπο, μαύρο με μάτια γκριζογάλαζα και αιματώδη, ρέπει στην ύβρη και τη αλαζονεία, είναι κουφό και έχει τριχωτά αυτιά, και πολύ δύσκολα υπακούει στα χτυπήματα με το μαστίγιο και στα κεντρίσματα.

 Όταν, λοιπόν, ο ηνίοχος δει το ερωτικό όραμα, και με τις αισθήσεις θερμάνει ολόκληρη τη ψυχή του από αυτή τη θέα και βαθμιαία ο ίδιος γεμίσει από τα προκλητικά κεντρίσματα του πόθου, το άλογο που είναι υπάκουο στον ηνίοχο, επειδή και τότε - όπως και πάντα - συγκρατιέται από τη σεμνότητα, ελέγχει τον

εαυτό του και δεν πηδά πάνω στον αγαπημένο· όμως το άλλο άλογο δε δίνει σημασία ούτε στο μαστίγιο, ούτε στα κεντρίσματα του ηνιόχου, πετάγεται απότομα και με βία προς τα μπρος και ταλαιπωρώντας με κάθε τρόπο τον σύντροφό του και τον ηνίοχο, τους αναγκάζει να ορμήσουν επάνω στον αγαπημένο και να θυμηθούν την ομορφιά των ηδονών. Και βέβαια αυτοί στην αρχή αγανακτούν και αντιστέκονται καθώς νιώθουν να αναγκάζονται να κάνουν φοβερά πράγματα· όμως στο τέλος, όταν δε βρίσκει τέρμα το κακό άλογο, αφήνονται να συρθούν από το κακό άλογο, υποχωρώντας και συμφωνώντας να κάνουν ό,τι εκείνο τους διατάζει. Όταν αντικρίζει την όψη αυτή ο ηνίοχος, με τη μνήμη του, γυρίζει πίσω, στην πρωταρχική φύση της ομορφιάς, και τη βλέπει πάλι να δεσπόζει, συνοδευόμενη από τη σωφροσύνη, επάνω σ΄ ένα βάθρο αγνότητας. [253c-254b].[2]

Συντελεστές του βίντεο:

Επιστημονική επιμέλεια – κείμενο: Γεώργιος Καμπάλιος 
Video Art & Animation: Μιχάλης Ξηρουχάκης
Αφήγηση: Ευαγγελία Καπόγιαννη
Πρωτότυπη μουσική: Δημήτρης Γιαννόπουλος
Σχεδιασμός - μίξη ήχου: Basement Productions 
Υποτιτλισμός: Νίκος Βάρσος
Επιμέλεια ελληνικών κειμένων: Σοφία Αλεξάκη
Μετάφραση: Γεωργία Σερμαμόγλου – Σουλμαΐδη
Επιμέλεια αγγλικών κειμένων: Texto Ltd.
Σχεδιασμός έκθεσης: «Ο Πλάτων στο Mουσείον του»: Μουσειολόγος: Ευγενία Σταυράκη Αρχιτέκτονες: Αγγελική Κωνσταντινίδη, Τίνα Ζούμπου
Επιστημονική υπεύθυνη έργου «Ακαδημία Πλάτωνος»: Σοφία Αντωνιάδου
Παραγωγή: Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού

Κ.Ε. 

---

[1] https://www.youtube.com/watch?v=VkfXdjlM8Cw   
[2] https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A6%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CF%81%CE%BF%CF%82_(%CE%B4%CE%B9%CE%AC%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%BF%CF%82)